Το (άλλο) ποτάμι και η πιρόγα
- Κατηγορία: Παπαγιαννίδης Αντώνης
- Δημιουργηθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2015
Τώρα που πάει!, πέρασαν κι αυτές οι εκλογές και (θέλοντας και μη) προσπεράστηκε ο παροξυσμός της αντιπαράθεσης, χρειάζεται προσγείωση στην επόμενη μέρα. Αυτονόητο, αυτό, πλην όχι και όσο από φαίνεται: η κακόζηλη αυτή προεκλογική εκστρατεία έχει αφήσει πίσω της ένα ίζημα που δεν φεύγει απλά.
Μπορεί να διαπιστώνεται πλέον ευρύτερα ότι η "στρατηγική του φόβου" δεν τα κατάφερε καθώς ο συνδυασμός της οργής και του πείσματος (να το καταγράψετε πολύ προσεκτικά , αυτό το τελευταίο!) έδωσε πάτημα και στις αθεμελείωτες ακόμη ελπίδες και προσδοκίες στην τελική ευθεία. Πλην όμως αυτά τα τελευταία συστατικά έρχονται σε επαφή με την πραγματική πραγματικότητα.
Και, όταν έχεις ξαμολήσει φόβο και απειλή στην γύρα, δεν μπαίνουν ξανά στο κλουβί τους εύκολα. Μένουν έξω για κάποιον καιρό (επιστροφή των καταθέσεων;), παρέα και με τις προσδοκίες (επαναφορά της φορολογικής συμμόρφωσης;), κι έχουν την τάση να δαγκώνουν αδιακρίτως. Πολλές φορές ακόμη και όσους τα έχουν ξαμολύσει...
Καθώς στην άχαρη προεκλογική αυτή εκστρατεία χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον παραβολές με βάση μεταφορικά μέσα - από το εκτροχιαζόμενο τραινάκι Πάνου Καμμένου και το χαμένο αεροπλάνο ΠΑΣΟΚ/ΔΗΠΑΡ μέχρι την σύγκρουση τραίνων του Αδώνιδος Γεωργιάδη - θα ξεκινήσουμε την μετεκλογική μας περιδιάβαση με την δική μας πρόταση ανάλυσης που βασίζεται με μεταφορικό μέσα:
Είναι η Ελλάδα εδώ και καιρό σαν μια πιρόγα που πλέει σ' ένα ποτάμι φαρδύ και ταραγμένο. Ο πλους είναι δύσκολος, στο ρεύμα το ταραγμένο του ποταμιού διακρίνει κανείς να επιπλέουν διάφορα αντικείμενα, ξύλα κλπ. που όλο και μπορεί να διεμβολίσουν την πιρόγα. όμως, άμα προσέξει κανείς καλύτερα μερικά απο τα επιπλέοντα σαν νάναι κροκόδειλοι. Μέσα στην πιρόγα, ανήσυχοι οι επιβαίνοντες, μαλώνουν παραδοσιακά και για το ποιος θα κρατήσει το πηδάλιο, και για το ποιος θα συντονίσει το κουπί, συνεπώς για το αν η πιρόγα θα πάει προς την μια όχθη του ποταμιού ή προς την άλλη.
Τώρα τελευταία, οι σχέσεις των ιθαγενών που επιβαίνουν έχουν εκτροχιασθεί. Όχι μόνο σπρώχνονται και διαγκωνίζονται, ποιος θα κυριαρχήσει, αλλά άρχισαν και να κοπανιούνται με τα κουπιά, με αποτέλεσμα (ή μήπως με σκοπό;) να ρίξει ο ένας τον άλλο στο ρεύμα. Η πιρόγα χάνει την όποια κατεύθυνση έχει, παρασύρεται από το ρεύμα - το οποίο, μάλιστα, δυναμώνει. Οι μάλλον ληθαργικοί κροκόδειλοι του ποταμιού σαν να βλέπουν ενδιαφέρον, πλησιάζουν. Στο βάθος ακούγεται ένας θόρυβος που όλο και μεγαλώνει. Και σαν να ανεβαίνουν αφροί! Οι ιθαγενείς μας στην πιρόγα ακούν, βλέπουν, όμως η βασική τους μέριμνα είναι να ρίξουν ο ένας τον άλλο, να πάρουν τον έλεγχο της πιρόγας, να καθορίσει η κάθε ομάδα ή ο καθένας σε ποια όχθη θα την οδηγήσει.
Το μαντέψατε σωστά: το ταραγμένο ποτάμι είναι ο διεθνής και Ευρωπαϊκή αναταραχή - τελευταίο, εκείνο το στάδιο που ανοίγει με μεγάλες αντιστάσεις της Γερμανίας πιστωτική χαλάρωση της ΕΚΤ σε φόντο αποπληθωρισμού -0,2% τον Ιανουάριο, μετά και το σοκ του ελβετικού φράγκου, αλλά (προσοχή!) με τις εθνικές Κεντρικές Τράπεζες να κρατούν μεγάλο μέρος του ρίσκου! -, η πιρόγα είναι η οικονομία της ωραίας μας χώρας, οι ιθαγενείς είναι το πολιτικό προσωπικό μας, προσέξτε τους κροκοδείλους με ποιους μοιάζουν ένας φέρνει από Σώϋμπλε, άλλος από Μοσκοβισί ας πούμε. Όμως εκεί, στο βάθος, έχει πρόδηλα καταρράκτη: είναι Grexit; είναι ο τελικός παγωμένος χειμώνας της Ελληνικής οικονομίας στραγγισμένης απο ρευστότητα; είναι η ανθρωπιστική καταστροφή που βαθμιαία καταπίνει την μεσαία τάξη;
Πάντως, ψηφίσαμε. Τώρα χρειάζεται να βγει η πιρόγα στην όχθη. Σε κάποια όχθη! Έστω για ένα διάστημα, χρειάζεται να ανασχεθεί το κοπάνημα με τα κουπιά και τα σπρωξίματα και οι κλωτσιές. Να πάει προς τα κάπου η βάρκα. Να χρησιμεύσει το κουπί που τραβάμε εδώ και χρόνια. Τέτοια πράγματα.
Πάμε, λοιπόν, πάλι απο την αρχή. Καθώς η απόφαση να σχηματισθεί Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑνΕλληνων απομάκρυνε το ενδεχόμενο δεύτερων εκλογών και συνεπώς η κάλπη της 25ης Ιανουαρίου έδωσε ήδη την θέση των ζυμώσεων στην αναζήτηση των βασικών στοιχείων διακυβέρνησης, η "αντιΜνημονιακή" Κυβέρνηση έχει μπροστά της άμεσα την επανατοποθέτηση των σχέσεων με τους "εταίρους"/δανειστές ως κεντρικό ζήτημα.
'Οπως πήραμε την πρωτοβουλία να επισημάνουμε στο φύλλο της "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗΣ" της 19ης Ιανουαρίου, ο δρόμος αυτής της επανατοποθέτησης περνάει μέσα απο την πρακτική Ανδρέα Παπανδρέου μετά την νίκη του 1981, τότε που η δέσμευση για δημοψήφισμα με ερώτημα την παραμονή της Ελλάδας για δημοψήφισμα με ερώτημα την παραμονή της Ελλάδας με την τότε ΕΟΚ ("των μονοπωλίων", "...και ΝΑΤΟ, το ίδιο συνδικάτο") μετατράπηκε σε Μνημόνιο - ναι! - διεκδικήσεων της Ελληνικής πλευράς. Το οποίο μεταπλάσθηκε απο την τότε ΕΟΚ σε σειρά μέτρων (με γνωστότερα τα ΜΟΠ/Ολοκληρωμένα Μεσογειακά Προγράμματα, πρόγονο των Πακέτων Ντελόρ, των ΕΣΠΑ, ήδη ΣΕΣ).
Στην σημερινή πραγματικότητα, η φοβιστική περιγραφή σύμφωνα με την οποία "οι Ευρωπαίοι" θα απαιτήσουν να υποβληθεί αίτημα της νέας Ελληνικής Κυβέρνησης - να αναγνωρισθεί η υποχρέωση ολοκλήρωσης της 5ης επιθεώρησης - να αναγνωρισθεί επίσης ρητά η ανάγκη μετάβασης σε νέο Πρόγραμμα (ECCL), ώστε να υπάρξει παράταση της ισχύος του τωρινού Προγράμματος Προσαρμογής (το οποίο λειτουργεί και ως απαραίτητη εγγυητική βάση προκειμένου να συνεχίζεται η παροχή ρευστότητας στις συστημικές Ελληνικές τράπεζες βάσει ELA), δεν αποτελεί μονόδρομο. Ούτε η συνεννόηση face-to-face με την Τρόικα, "μόνη αρμόδια για το Ελληνικό Πρόγραμμα". Μπορεί/δικαιούται η Ελληνική πλευρά να διαμορφώσει "το δικό της Πρόγραμμα" (με βάση, υποθέτει κανείς, το Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης), που να διαβιβάσει στην Ευρωπαϊκή πλευρά - δηλαδή: στα Κράτη μέλη, που είναι και οι θεσμικά απέναντί της, άσχετα αν στην πράξη έχουν επιλέξει να αντιπροσωπεύονται απο και να εργάζονται με την Τρόικα - με την διαβεβαίωση/άποψη ότι το Πρόγραμμα αυτό ανταποκρίνεται στους στόχους της κοινά επιδιωκόμενης πορείας. Στο μέτρο που η απέναντι πλευρά δέχεται αυτήν την προσέγγιση, ο χρόνος για να προχωρήσει αυτή η διαδικασία θα εξασφαλιστεί δια της παρατάσεως της κουτσουρεμένης/2μηνης παράτασης του τρέχοντος Προγράμματος (Εδώ θα ισχύσει η παραδοσιακή Ευρωπαϊκή υποκρισία: θα αποφασισθεί άτυπα η παράταση στο Eurogroup, που ύστερα θα... ζητηθεί επισήμως απο την Ελλάδα, για να αποφασισθεί επισήμως σε επόμενο Eurogroup). Με αυτό το βήμα δεδομένο, πλέον, η μεν ΕΚΤ θα ευθυγραμμισθεί σε επίπεδο ELA με τήρηση των δικών της διαδικασιών, τα δε Κράτη μέλη/"εταίροι" της Ελλάδας θα προχωρούν σε συζήτηση-διαπραγμάτευση. Και βλέπουμε! Το μεγάλο όνειρο της αναδιαπραγμάτευσης του χρέους ("κούρεμα" για μας, επιμήκυνση συν περικοπή/σταθεροποίηση των επιτοκίων γι αυτούς) θα συζητηθεί ούτως ή άλλως για ένα κάποιο μέλλον. Στο μεσαίο διάστημα, θα πάει η υπαγωγή στην ευκαιρία παροχής ρευστότητας βάσει ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ: αυτή ειναι η προοπτική Ιουνίου.
Αυτονόητα όλα αυτά τα βήματα (και οι ουσιαστικές πλευρές τους) γίνονται και προχωρούν σε συμφωνημένη βάση. Συμφωνημένη άτυπα, παρασκηνιακά, σε γενικές γραμμές, πάντως... συμφωνημένη. Εκεί είναι που λειτουργεί εκείνο το οποίο περιέγραφε και η αφήγηση Γρηγόρη Βάρφη για την εμπειρία της δεκαετίας του ΄80: οι Ευρωπαϊκοί μηχανισμοί ασκούν μια "λειτουργία ενσωμάτωσης", σπρώχνουν την διαπραγμάτευση προς συμφωνία, αναδεικνύουν κοινούς τόπους... Ενδεχομένως κάτι τέτοιο να είχε στον νου της η "άποψη ΣΥΡΙΖΑ" που αρνείται την συζήτηση με "εξωθεσμικά σχήματα" όπως η Τρόικα.
Ολα αυτά, βέβαια, έχουν μάλλον επιδερμική χρησιμότητα: άμα υπάρχει στο βάθος διάθεση/απόφαση να προχωρήσει το πράγμα, θα προχωρήσει. αν δεν υπάρχει, τίποτε δεν θα προχωρησει. Σύμφωνα με μια πιο ωμή περιγραφή, αν οι "εταίροι" θέλουν να τα βρουν με την νέα Κυβέρνηση, θα στήσουν το διαπραγματευτικό τραπέζι κι απο τις δυο πλευρές (την δική τους ΚΑΙ την δική μας), , θα κάνουν τον συμβιβασμό που μπορεί να βγαίνει πέρα (σ' εκείνους ΚΑ σ' εμας), θα γράψουν μέχρι και τα δελτία Τύπου (για την δική τους κοινή γνώμη, ΚΑΙ για την δική μας). Υπερβολή, ασφαλώς. Αλλά στην ουσία έτσι θα πάει - αν πάει - το πράγμα.
To άρθρο του Αντώνη Παπαγιαννίδη δημοσιεύτηκε στη ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ