Πέμπτη, 28 Μάρτιος 2024

Στη θετική πλευρά του τυχαίου

dsc 4500 120x120-thumbΘα ξεκινήσουμε (πάλι) από το δυσμενέστερο στάδιο της συζήτησης για εκείνο που (ρεαλιστικά, όχι μελοδραματικά) λέγεται «η μοίρα της Ελλάδας/ της ελληνικής οικονομίας».

Λοιπόν: η σοβαρότητα προθέσεων που κατόρθωσε να συγκεντρώσει και να δείξει προς τα έξω η ολίγων εβδομάδων κυβέρνηση Σαμαρά/Στουρνάρα είχε ένα απροσδόκητο θετικό αποτέλεσμα, «μέρισμα της σοβαρότητας». Ακόμη και στις πιο δυσοίωνες εκδοχές έκβασης της ελληνικής περιπέτειας -στο ενδεχόμενο ενός Grexit, μιας δηλαδή εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη ή/και ενός πειράματος διπλού νομίσματος, από ατύχημα διαδρομής ή από συνειδητή διπλή επιλογή (των «εταίρων» της Ελλάδας και του υπό ακραία πίεση πολιτικού της συστήματος)- η έξοδος αυτή θα γινόταν με οργανωμένο/συγκροτημένο τρόπο. Και θα συνοδευόταν από κάτι σαν το διαβόητο εκείνο «Σχέδιο Μάρσαλ» των Μπαρόζο κ.λπ. Πρόκειται, για όποιον δεν θυμάται, για κάποια 25+ δισ. ευρώ σε grants από ΕΣΠΑ και άλλα Ταμεία, συν κάτι σαν 50 δισ. σε χαμηλότοκα δάνεια (με 2-3%) από Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για «επανεκκίνηση της οικονομίας». σ' αυτά, ας προστεθούν -πολύ σημαντικότερα- τα κεφάλαια μιας as much as it takes στήριξης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος που, σε περίπτωση μετάβασης, θα κινδύνευε να αποβεί η πραγματική θηλιά στο λαιμό της ελληνικής οικονομίας...

Ενα τέτοιο πλαίσιο, η ευρηματικότητα των νομικών/των θεσμολόγων της Ε.Ε. δεν θα δυσκολευόταν να το ντύσει σαν «leave of absence» της Ελλάδας από την Ευρωζώνη - δηλαδή για αποχώρηση για ένα διάστημα κάπου 5 ετών, μέχρι να ανασυγκροτηθεί η οικονομία, με ανεξάρτητη πάλι τη νομισματική πολιτική, αλλά και με (υποτίθεται) δικαίωμα επανόδου στην Ευρωζώνη έπειτα από περίοδο πειθαρχίας σε Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών - ΙΙ. και με υποχρέωση των «εταίρων» να μας δεχθούν εφόσον πιάσουμε, αληθινά αυτήν τη φορά, τους δείκτες συμβατότητας (τους οποίους το 2001 επιτυχώς μαϊμουδιάσαμε).

Εύλογα ο αναγνώστης θα διερωτηθεί «μα, αυτό δεν είναι window-dressing εκδίωξης από το ευρώ [EUR=X] Σχετικά άρθρα ;». Δεν είναι τόσο ευθύγραμμη η υπόθεση. Διότι όταν - ορθά- ο Αντώνης Σαμαράς - εξηγεί διΕυρωπαϊκά (υπήρξε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η παρουσίαση των ελληνικών θέσεων στην «Bild», ένα είδος «Αυριανής» του '80 με κυκλοφορία «Νέων», αλλά σαφώς Διεξιάς. περισσότερο και από την παρουσία στη «Sueddeutsche Zeitung» ή τη «Monde», που φέρνουν προς «Βήμα» καλής εποχής) ότι έξοδος από την Ευρωζώνη «θα ήταν για την Ελλάδα καταστροφή», ή όταν -ακόμη ορθότερα- ο Γιάννης Στουρνάρας επιμένει ότι εκείνο που προέχει είναι να μη βρεθούμε «εκτός», μέχρις ότου καθίσει η μπίλια των ευρωπαϊκών εξελίξεων το φθινόπωρο, ασφαλώς στην πολιτική πρόταση συνεχιζόμενης συμμετοχής/πρόσδεσης στο ευρώ σπένδουν. Εξηγεί ο Σαμαράς (τον οποίο ανακαλύπτουν, τώρα, σε εντελώς νέα βάση οι Ευρωπαίοι...): ποιος είναι νοητό να επενδύσει ποτέ στην Ελλάδα, όταν οι Ευρωπαίοι ηγέτες τη φορτώνουν σε κάθε στροφή currency risk; Ομως η ουσία αυτού του ερωτήματος δεν έγκειται ψυχρά στο τι νόμισμα έχει η Ελλάδα, π.χ. σε ιδιωτικοποιήσεις, αλλά στο αν το ρίσκο χώρας επιδέχεται hedging! Ε, όπως ακριβώς η οργανωμένη χρεοκοπία που ζήσαμε επί Παπαδήμου/Βενιζέλου -διότι αυτό ήταν το PSI: υποθέτουμε ότι το αντελήφθης φίλε αναγνώστη!- δεν είχε την ξεθεμελιωτική συνέπεια μιας ανοργάνωτης χρεοκοπίας, έτσι και μια οργανωμένη/υποβοηθούμενη νομισματική μετάπτωση θα ήταν μεν ενδεχομένως ξεθεμελιωτική για το πολιτικό μας σύστημα, όχι όμως και για την οικονομία όπως ένα ωμό Grexit...

Πώς αγοράζεται χρόνος, πώς λειτουργεί το «έργα μετά τα λόγια»

Αν, λοιπόν, αυτό είναι το έσχατο στάδιο συζήτησης για τη «μοίρα της Ελλάδας» που δείχνει να πέτυχε η ακροβατική και υψηλού πολιτικού κόστους προσπάθεια Σαμαρά/Στουρνάρα των τελευταίων βδομάδων -αυτής της προσπάθειας επιβράβευση υπήρξε άλλωστε η ευρωεπικοινωνιακή τριπλέτα Γιούνκερ/Μέρκελ/Ολάντ, με την Ανγκελα «μας» να λέει κι αυτή ότι επιθυμεί την Ελλάδα στο ευρώ, που «είναι περισσότερο από ένα νόμισμα, είναι η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης» και με τον Ολάντ όμοια (στο θερμότερο) -τα προηγούμενα στάδια είναι πιο ενθαρρυντικά. Προϋπόθεση, όμως, το «έργα μετά τα λόγια».

Τα στάδια αυτά, βέβαια, της παραμονής στο ευρώ δεν ανταποκρίνονται στην ανάγκη θριαμβολογίας που ακόμη διατηρεί η ελληνική πολιτική (και μιντιακή) πραγματικότητα. Πάντως έχουν κι αυτά τα ενδιαφέρον τους: εξ ακριτομυθιών προκύπτει ότι ναι μεν η άποψη Μέρκελ/Σόιμπλε, προς την όποια προσήλθε ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, αλλά και ο Φρανσουά Ολάντ, ότι δηλαδή το Ελληνικό ζήτημα θα κριθεί μόνον αφού η τρόικα υποβάλει -μέσα Σεπτεμβρίου- την έκθεσή της, όμως η εν λόγω έκθεση ήδη «παραγγέλλεται» να είναι ρεαλιστική/ accomodating και όχι ρεαλιστική/ forbidding.

Με αυτήν τη βάση, καθώς και με την ολίσθηση του χρόνου προς τον Οκτώβριο μαζί και με τη διακριτικότατη μετακίνηση στην απαίτηση όχι απλώς η τρόικα να νομιμοποιήσει διά της εκθέσεώς της την αξιοπιστία του μεσοπρόθεσμου των 11,6 δισ. + αλλά και η Βουλή των Ελλήνων να μισοψηφίσει μόνο τους εφαρμοστικούς του νόμους, δόθηκε στην Ελλάδα εκείνο που ζητούσε: χρόνος. (Τι εννοούμε με τα περί Βουλής;

Ότι, φαίνεται, δεν θα ζητηθεί από τον Β.Β. και τον κύριο Φώτη να ψηφίσουν οι άνθρωποί τους όλα τα μέτρα του νέου μεσοπρόθεσμου, αλλά μόνον ένα περίγραμμα συν όσα «απαιτεί» ο προϋπολογισμός του 2013. Τα υπόλοιπα, αργότερα -κι όποιος ζήσει).

Ετσι, η ελληνική πλευρά λησμόνησε ή πάντως σχετικοποίησε έννοιες όμως «κόκκινες γραμμές» ή «επαναδιαπραγμάτευση» ή και «Προγραμματική Συμφωνία» -αυτό η κυβέρνηση Σαμαρά το οφείλει στον Γιάννη Στουρνάρα: μεγάλη η οφειλή!- και πέτυχε να επανέλθει στο τραπέζι της ευρωπαϊκής συζήτησης. Συνεχίζει, συνεπώς, η Ελλάδα να ακροβατεί στο τεντωμένο σκοινί του τυχαίου - αλλά, ας πούμε, στη θετική πλευρά του. Κάτι είναι κι αυτό.

Η εγκατάσταση της Τουρκίας στον αστερισμό της σοβαρότητας: μια συλλογή ενδείξεων

Αναφερθήκαμε την περασμένη βδομάδα στην τουρκική κίνηση προβολής ισχύος με την παράδοξη ιδέα να διεκδικηθεί από την Αγκυρα η αφή της Ολυμπιακής Φλόγας, στο όρος Ολυμπος της Μικρασίας κ.λπ. Το γεγονός καθεαυτό ήταν, πώς να πούμε, «ελαφρών βαρών»: όμως φανερώνει αυτοπεποίθηση και εξωστρέφεια της Τουρκίας σε μια στιγμή όπου το ίχνος της Ελλάδας, διεθνώς, μικραίνει και υποχωρεί.

Με αφορμή αυτή μας την αναφορά, αναγνώστες μας μας τροφοδότησαν με άλλα επεισόδια της ίδιας αυτής τάσης της γείτονος (η οποία, την ίδια στιγμή βέβαια, έχει ανεβάσει τους τόνους στην πιο παραδοσιακή προβολή ισχύος, στο Αιγαίο και τον εναέριο χώρο του, εκεί όπου Ναυτικό και Αεροπορία του Γιουνανιστάν έχουν πισωπατήσει και για λόγους... εξοικονόμησης καυσίμων). Λοιπόν:

* Ομάδα εργασίας μελετά τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην τουρκική οικονομία μια τερματική διατάραξη στην γειτονική τους χώρα, μια χρεοκοπία ή ένα Grexit. Από διαφορετική κατεύθυνση, στις επαφές τους με την Ευρωπαϊκή Ενωση (οι οποίες τώρα βρίσκονται σε αμοιβαίως συμφωνημένο ψυγείο -αν και όχι σε κατάψυξη, όπως είχε προς στιγμήν διαφανεί...), έχει ήδη αλλάξει το διαπραγματευτικό ύφος: η τουρκική πλευρά αφήνει να φανεί κάτι σαν... συμπάθεια για τα πάθη της Ευρωζώνης.

* Στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ, η Τουρκία προσέρχεται υποψήφια για συμμετοχή στην DAC, στο βραχίονα βοηθείας προς τις αναπτυσσόμενες χώρες. Η Ελλάδα, που μετείχε με 0,17% του ΑΕΠ της (έναντι 0,24% παλιότερα - με στόχο ΟΟΣΑ το 0,70%) ετοιμάζεται να αποχωρήσει, αφού ήδη έχει de facto να σταματήσει χρηματοδοτεί βοήθεια...

* Στις αρχές του 2012 η αντιπροσωπεία της Ε.Ε. στην Τουρκία οργάνωσε μεγάλη φωτογραφική έκθεση με την οποία επεδίωξε να αποτυπώσει τους τρόπους και τους τομείς όπου αναπτύχθηκε η συνεργασία της Ευρώπης με την Τουρκία. Ζητήθηκε από διάφορες πλευρές της τουρκικής κοινωνίας πολιτών να συνεισφέρουν με δικές τους εικόνες στο πώς η συνεργασία αυτή εκδηλώθηκε - από εργοστάσια σε πλήρη λειτουργία μέχρι παραδοσιακά οικήματα που αναστηλώθηκαν, από λιμάνια με πλήθος τάνκερ μέχρις ανακυκλώσεις απορριμμάτων, από χώρους φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών ή υποδομές για τα παιδιά φυλακισμένων μέχρι κατακαίνουργιες τουριστικές εγκαταστάσεις- και με αυτό τον τρόπο κινητοποιήθηκε κόσμος πολύς γύρω από το «Εμείς και η Ευρώπη». Το τεύχος «Δουλεύουμε μαζί: Η οικονομική συνεργασία της Ε.Ε. με την Τουρκία» είναι υποδειγματικό...

* Και μια άλλη, ακόμη πιο χαρακτηριστική, περίπτωση. Σε Ελληνες αλλά και άλλους Κοινοτικούς υπαλλήλους, που είναι συνδρομητές και λαμβάνουν (ως συνδρομητές, πληρωτά) το ιδιαίτερης ποιότητας μηνιαίο περιοδικό Cornucopia «για γνώστες της Τουρκίας», λίγο πολιτιστικό, λίγο περιηγητικό, ο φάκελος άρχισε να φθάνει με την επισήμανση «With compliments of the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Turkey»...

Ωριμάζει, πολλαπλά και πολυεπίπεδα, η γειτονική μας χώρα.

*Δείτε εδώ το άρθρο όπως δημοσιεύτηκε στη Ναυτεμπορική στις 27-08-2012.

Προσθήκη νέου σχολίου


Κωδικός ασφαλείας
Ανανέωση