Τρίτη, 10 Δεκέμβριος 2024
Στο δεύτερο κεφάλαιο του νομοσχεδίου που κατατέθηκε στη Βουλή περιλαμβάνονται οι αλλαγές στο Ν.3869/2010, στις οποίες κατέληξε η ελληνική κυβέρνηση ύστερα από συμφωνία με τους εκπροσώπους των δανειστών. Το ερώτημα που πρέπει τώρα να απαντηθεί είναι εάν οι αλλαγές είναι προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο. Ειδικότερα, με ένα άρθρο το σχέδιο νόμου «Επείγουσες ρυθμίσεις για την εφαρμογή της Συμφωνίας Δημοσιονομικών Στόχων και Διαρθωτικών Μεταρρυθμίσεων» τροποποιεί το Νόμο Κατσέλη όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, δηλαδή μετά και τις αλλαγές που επήλθαν στο θεσμικό πλαίσιο της προστασίας των δανειοληπτών τον Αύγουστο του 2015 με το Ν.4336/2015.
Υπενθυμίζουμε, για παράδειγμα, τη δυνατότητα περίληψης στο νόμο Κατσέλη και των οφειλών προς το Δημόσιο. Πρέπει να τονιστεί ότι πρόκειται για μία συμφωνία με ημερομηνία λήξης, αφού ρητώς ορίζεται ότι η ισχύς των αλλαγών είναι τριετής. Μετά την πάροδο αυτού του χρόνου θα επανεξεταστεί το σύνολο του θεσμικού πλαισίου με βάση την τότε κατάσταση της οικονομίας.
Μεγάλη σημασία δίνεται στη συσχέτιση του ετήσιου (μικτού δυστυχώς) οικογενειακού εισοδήματος με την αξία του ενυπόθηκου ακινήτου. Σε αυτές τις αντικειμενικές προϋποθέσεις προστίθενται και οι υποκειμενικές που αφορούν την θεσμικώς υποχρεωτική καθιέρωση των βασικών εννοιών του Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών, όπως αναθεωρήθηκε και ισχύει. Με άλλα λόγια εκτός του «λογιστικού» προσδιορισμού των εισοδημάτων και της αξίας του ακινήτου, προϋπόθεση για την προστασία αποτελεί ο χαρακτηρισμός του οφειλέτη ως συνεργάσιμου και ο υποκειμενικός προσδιορισμός των ευλόγων δαπανών διαβίωσης. Πρέπει ωστόσο να αναγνωρίσουμε ότι το κείμενο του σχεδίου νόμου περιλαμβάνει έναν αρκετά μεγάλο κατάλογο ευλόγων δαπανών διαβίωσης. Καλό θα είναι να διευκρινιστεί ότι πρόκειται περί ενδεικτικής και όχι περιοριστικής απαρίθμησης, υπό την έννοια, ότι αφού η κάθε περίπτωση κρίνεται ατομικά, ενδεχομένως να ενταχθούν και άλλες δαπάνες στο μέλλον. Το κρίσιμο λοιπόν είναι να προσδιοριστεί επακριβώς ο τρόπος και τα πρόσωπα που θα προσδιορίζουν, κάθε φορά και για κάθε δανειολήπτη, το εύλογο των δαπανών διαβίωσης.
Υπό το γενικό αυτό πρίσμα παρακάτω παρατίθενται οι σημαντικότερες αλλαγές.
• Ως προς την προστασία της πρώτης κατοικίας διακρίνονται δύο μεγάλες κατηγορίες ληξιπρόθεσμων δανειοληπτών. Έτσι από τη μία μεριά ρυθμίζονται οι οφειλές των ιδιωτών που επιθυμούν μία επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασής τους και από την άλλη μεριά υπάρχουν εκείνοι που βρίσκονται σε πλήρη αδυναμία καταβολής.
• Προστασία της πρώτης κατοικίας σε περίπτωση ρύθμισης, μέσω ρευστοποίησης της περιουσίας του. Αίτημα: η εξαίρεση της πρώτης κατοικίας.
Καταρχάς δεν πρόκειται περί μεταρρύθμισης του συνόλου του νόμου 3869/2010, δηλαδή του νόμου Κατσέλη, αλλά μιας σειράς άρθρων και παραγράφων που κυρίως πλήττουν την απόλυτη προστασία της πρώτης κατοικίας. Έτσι με την αλλαγή της δεύτερης παραγράφου του άρθρου 9, τροποποιείται, ή καλύτερα αυστηροποιούνται οι προϋποθέσεις προστασίας της πρώτης κατοικίας των δανειοληπτών, προστασία που μέχρι σήμερα ήταν απόλυτη.
Κατά δεύτερον υποχρεωτικά ο δανειολήπτης πρέπει να έχει καταθέσει αίτημα εκκαθάρισης, δηλαδή σχέδιο διευθέτησης των οφειλών του. Απαραίτητη προϋπόθεση η μη χειροτέρευση της οικονομικής θέσης των πιστωτών. Ως τέτοια θεωρείται η περίπτωση κατά την οποία οι τράπεζες ή η τράπεζα στην οποία οφείλει ο δανειολήπτης θα έχει το ίδιο ύψος απαίτησης και συνεπώς ικανοποίησης της απαίτησης, όσο θα μπορούσε βάσιμα να διεκδικήσει και στην περίπτωση πλειστηριασμού.
Κατά τρίτον για την προστασία τίθενται οικονομικά κριτήρια. Έτσι προστατεύεται η κύρια και μοναδική κατοικία όταν (1η προϋπόθεση) το οικογενειακό εισόδημα δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, προσαυξημένες κατά 70%. Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι, και σε αντίθεση με το νόμο του 2013, το εισαχθέν νομοσχέδιο δεν προσδιορίζει εάν πρόκειται για καθαρές αποδοχές ή για μικτές. Σε κάθε περίπτωση μόνο το ύψος του οικογενειακού εισοδήματος δεν καλύπτει την προστασία, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να πληρούται και η δεύτερη προϋπόθεση, δηλαδή η αξία της κύριας κατοικίας να μην υπερβαίνει τις 180.000 ευρώ για τον άγαμο, τις 220.000 για τον έγγαμο και τις 280.000 ευρώ για τον έγγαμο με τρία τέκνα, ποσό που τίθεται ως απόλυτο όριο της προστασίας.
Κατά τέταρτον ο προσδιορισμός της μέγιστης ικανότητας αποπληρωμής του οφειλέτη, γίνεται με κατευθύνσεις που εκδίδει με πράξη της η Τράπεζα της Ελλάδος. Επιπλέον πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι δυστυχώς απαλείφθηκε η έκθεση ειδικού εμπειρογνώμονα σχετικά με την εκτίμηση του ποσού που αντιστοιχεί στην τιμή του ακινήτου σε περίπτωση πλειστηριασμού. Η σύσταση του μητρώου Ειδικών Εμπειρογνωμόνων όπως οριζόταν στο σχέδιο νόμου θα αποτελούσε ένα εχέγγυο αντικειμενικής αξιολόγησης της πραγματικής κατάστασης του δανειολήπτη και θα προσδιόριζε το ύψος της πραγματικής αξίας του ακινήτου. Με την τροποποίηση, ο ρόλος αυτός δίδεται στην Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία λαμβάνει έτσι με τον τρόπο αυτό ανεπίτρεπτα διττή αρμοδιότητα.
• Οφειλέτες ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων με πλήρη αδυναμία καταβολής των μηνιαίων δόσεων: Δυνατότητα «οικονομικής συνδρομής» από το Δημόσιο.
Στην περίπτωση αυτή οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση της προστασίας περιλαμβάνουν τον υπολογισμό του οικογενειακού εισοδήματος, το οποίο θα πρέπει να είναι ως και ίσο των ευλόγων δαπανών διαβίωσης καθώς και τον υπολογισμό της αντικειμενικής αξίας της κύριας κατοικίας από 120.000 ευρώ για τον άγαμο οφειλέτη 220.000 ευρώ για τον έγγαμο οφειλέτη με τρία παιδιά ως απώτατο όριο.
Η διάταξη αυτή περιλαμβάνει μόνο και αποκλειστικά τα στεγαστικά δάνεια για τα οποία έχει εκδοθεί οριστική ή πρόκειται να εκδοθεί οριστική απόφαση και ο οφειλέτης αδυνατεί να ανταπεξέλθει και σε αυτή την προσδιορισμένη από το δικαστήριο δόση. Στις υποχρεώσεις αυτές υπεισέρχεται το Δημόσιο ύστερα από σχετική αίτηση του δανειολήπτη. Η περίοδος αυτή όμως, της βοήθειας του κράτους, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία έτη.
Αξίζει επιπροσθέτως να σημειωθεί ότι για το έτος 2016, αν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στη δόση που όφειλε να καταβάλει ο δανειολήπτης και σε αυτή που τελικά κατέβαλε και με τη συνδρομή του Δημοσίου, δεν φτάνουν το ποσό της μηνιαίας δόσης, τότε επιμερίζονται στις μηνιαίες καταβολές των επόμενων ετών. Αντίθετα, αν η διαφορά αυτή πραγματοποιηθεί από το 2017 και μετά, την αναλαμβάνει εξολοκλήρου το Ελληνικό Δημόσιο.
Οι υπόλοιπες αλλαγές που έρχονται
1. Διατήρηση της αναστολής της παραγραφής των αξιώσεων των δανειστών με την κατάθεση της αίτησης στο Ειρηνοδικείο
2. Υποχρέωση, μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης, σύμμετρης ικανοποίησης των δανειστών, δηλαδή καταβολή του 10% της τελευταίας ενήμερης δόσης
3. Εκπτωση από την προσωρινή ρύθμιση εάν ο δανειολήπτης δεν εξοφλήσει ποσό που αντιστοιχεί αθροιστικά σε ως και τρεις μηνιαίες δόσεις το χρόνο
4. Δυνατότητα αίτησης αναστολής της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης (πλειστηριασμού) εφόσον δεν έχει εκδοθεί προσωρινή διαταγή
5. Δυνατότητα ορισμού από το δικαστήριο εκκαθαριστή, που θα συνδράμει στην επιτυχή ρευστοποίηση της περιουσίας του οφειλέτη. Στην περίπτωση αυτή αναγνωρίζεται και η δυνατότητα, εφόσον η προς ρευστοποίηση περιουσία επαρκεί, απαλλαγής του οφειλέτη από τα χρέη.
6. Επίσημη θέσπιση της υποχρέωσης του δανειολήπτη να «συμπεριφέρεται» ως συνεργάσιμος κατά τον Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών.
Ορίζεται ως υποχρεωτική η επικαιροποίηση των στοιχείων των υπερχρεωμένων δανειοληπτών που έχουν καταθέσει αίτηση υπαγωγής στο νόμο Κατσέλη και εκκρεμεί η υπόθεσή τους στο Ειρηνοδικείο. Τίθεται εξάμηνη προθεσμία.
Οι αλλαγές που επέρχονται με το υπό κρίση κείμενο είναι αλήθεια αρκετές. Καίρια τροποποίηση επέρχεται στην απόλυτη προστασία της πρώτης κατοικίας και αυτή πρέπει να ειδωθεί και σε σχέση με το νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και την εκ βάθρων αλλαγή των διατάξεων περί αναγκαστικής εκτέλεσης (πιο κατανοητά, για τη διαδικασία των πλειστηριασμών). Πρέπει ωστόσο να αναγνωριστεί η προσπάθεια ανακούφισης, έστω και αποσπασματικής, των αδυνατών με την εισαγωγή του «θεσμού» της οικονομικής βοήθειας από το Δημόσιο. Οι υπόλοιπες αλλαγές δεν αλλάζουν άρδην την προστασία του καινοτόμου, είναι η αλήθεια, Ν.3869/2010. Είναι όμως ανάγκη να προβλεφθούν ασφαλιστικές δικλείδες και να αποφευχθεί η ιδιαίτερη εξασφάλιση των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Θα ήταν σίγουρα ριζοσπαστικό να προβλεφθεί η απομείωση των δανείων των ευρισκομένων σε πλήρη αδυναμία δανειοληπτών, αντί της ανάληψής των μηνιαίων δόσεών τους από το Κράτος. Αφού λοιπόν δεν υιοθετήθηκαν τέτοιου είδους ρυθμίσεις, έχει έρθει πλέον η ώρα προώθησης της εξωδικαστικής επίλυσης των διαφορών, της εδραίωσης της διαμεσολάβησης με κύριο στόχο την αντιστοιχία ικανότητας αποπληρωμής-περιουσιακής κατάστασης και επαρκούς ικανοποίησης των πιστωτών. Άλλωστε οι νέες ρυθμίσεις εμμέσως παραπέμπουν στην διαμεσολάβηση κυρίως, με την εισαγωγή του εκκαθαριστή και την ευθεία παραπομπή στον πτωχευτικό κώδικα, ο οποίος προβλέπει πλέον αμέσως τη δυνατότητα ορισμού ως τέτοιου και διαπιστευμένου διαμεσολαβητή του Ν.3898/2010.
Είναι ανάγκη πλέον, μετά από έξι σχεδόν χρόνια οικονομικής κρίσης να βρεθεί μία στέρεη και αποτελεσματική λύση και όχι να θεσπίζονται μέτρα με ημερομηνία λήξης.
Δημοσιεύτηκε στην Ημερησία στις 21/11/2015
Με κάτω από 5.000 ευρώ εισόδημα δεν ζεις οικογένεια. Αν τη ζεις, σημαίνει ότι απλώς φοροδιαφεύγεις. Δουλεύω μια περιουσία 40 στρεμμάτων (ο εθνικός μέσος όρος) με παραδοσιακές καλλιέργειες και όλη μου τη ζωή συναναστρέφομαι αγρότες.
Όλοι (αγρότες και μη αγρότες!) παίρνουν επιδοτήσεις (ανάλογα φυσικά με τα στρέμματα που έχουν) και δεν ισχύει αυτό που ισχυρίζονται οι αγροτοσυνδικαλιστές ότι μόνο οι πλούσιοι επωφελούνται. Οι αγρότες ποτέ δεν αποκήρυξαν τα αφορολόγητα λεφτά της Ε.Ε., την ίδια στιγμή που κατηγορούν την Κοινή Αγροτική Πολιτική. Συνεχίζουν λοιπόν να απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος του κοινού ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, ενώ δεν υπάρχει άλλος κλάδος που να παίρνει τέτοιες ενισχύσεις.
Οι αγρότες ισχυρίζονται τακτικά ότι δεν βγάζουν ούτε τα έξοδά τους. Αυτό είναι υπερβολή σαν αυτές που συχνά επαναλαμβάνει ένα στρώμα ανθρώπων που δεν έχει συνηθίσει να μιλά με στοιχεία, αλλά ούτε και να κρατά στοιχεία. Εγώ, που κρατάω, μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι τα έξοδά μου αντιστοιχούν κάθε χρόνο στο 20% των εισοδημάτων μου. Αυτή είναι η τάξη μεγέθους. Συμπεριλαμβάνω φυσικά και τις επιδοτήσεις, που δεν υπάρχει λόγος να εξαιρούνται από το εισόδημα.
Οι αγρότες ζητούν επίσης ευνοϊκή μεταχείριση, γιατί συχνά καταστρέφεται μέρος της σοδειάς τους από την κακοκαιρία. Αυτό είναι δίκαιο. Δεν φτάνουν όμως οι αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ και οι επιδοτήσεις που δεν συνδέονται με την παραγωγή; Ποια άλλη επαγγελματική ομάδα απολαμβάνει τέτοιας προστασίας όταν πέφτει ο τζίρος της; Για να μην αναφερθούμε στην πάγια συνήθεια να "φουσκώνουν" το ποσοστό ζημιάς τους κατά τη διάρκεια των ελέγχων ή ελλείψει ελέγχων του ΕΛΓΑ.
Ένα άλλο σημείο στο οποίο επέμεναν οι κινητοποιούμενοι αγρότες είναι το αφορολόγητο, που το ανέβαζαν μάλιστα στα 30.000 ευρώ! Τη στιγμή δηλαδή που όλες οι υπόλοιπες επαγγελματικές ομάδες με τέτοια εισοδήματα πληρώνουν αρκετά, αυτοί δεν θέλουν να πληρώνουν τίποτα! Το χειρότερο όμως είναι ότι έτσι ομολογούν ότι στις φορολογικές τους δηλώσεις λένε ψέματα. Πώς είναι δυνατόν να ζητούν 30.000 ευρώ αφορολόγητο όταν κατά 88% δηλώνουν κάτω από 5.000 ευρώ εισόδημα; Η απάντηση είναι προφανής: δεν δηλώνουν τα πραγματικά τους εισοδήματα. Εννοείται ότι ένας κλάδος που δεν διατηρούσε μέχρι χθες βιβλία εσόδων - εξόδων και πουλούσε προϊόντα χωρίς τιμολόγιο ήταν πρωταθλητής στη φοροδιαφυγή. Άλλωστε, όταν ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης τους ζητά να εξηγήσουν πώς γίνεται η ελληνική αγροτική παραγωγή να αποτιμάται στα 10 δισ. και χαρτιά να υπάρχουν μόνο για τα 5 δισ., απλώς δεν απαντούν.
Οι αγρότες επίσης δεν θέλουν να πληρώνουν εισφορές (το 91% των συντάξεων του ΟΓΑ καλύπτεται από το κράτος). Κάποιοι αγροτοσυνδικαλιστές το είπαν ευθέως στον Κατρούγκαλο: Δεν θέλουμε να αυξηθούν οι εισφορές και ας παίρνουμε αυτή την υποτυπώδη σύνταξη. Φαίνεται παράδοξο, αλλά δεν είναι. Οι αγρότες δεν θα αποσυρθούν από τα κτήματά τους στα 67, ώστε να τους μένει μόνο η σύνταξή τους. Το πρόβλημα λοιπόν (για τους νεότερους) είναι ακριβώς το αντίθετο: όχι ότι δεν μπορούν οι άνθρωποι να δουλεύουν μέχρι τα 67, αλλά ότι θέλουν να διοικούν την περιουσία τους μέχρι τον θάνατό τους.
Αντί λοιπόν να συνεταιριστούν, προκειμένου να αποκτήσουν εξαγωγική και μεταποιητική δυνατότητα, καλώντας την Πολιτεία να τους βοηθήσει σε αυτή την επιθετική στρατηγική τους, την καλούν να τους πληρώνει τις εισφορές και τις αποζημιώσεις και να μην ανακατεύεται στις δουλειές τους μέσω της φορολογίας.
Οι αγρότες, τέλος, καλό θα ήταν να επιχειρήσουν μαζικά να παρακάμψουν τους μεσάζοντες, παρά να ζητούν συνεχώς από το κράτος να τους προστατεύσει από τους μεσάζοντες (που κατά τα άλλα τους έχουν ανάγκη). Ο παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός κλέβει τον κόπο των αγροτών, όχι η κυβέρνηση. Και αυτός δεν αντιμετωπίζεται από μικροααστούς και κυβερνήσεις, αλλά από συνεταιρισμένους παραγωγούς.
Δημοσιεύτηκε στην Αυγή στις 10/2/2016
Δεύτερη Ολομέλεια ΣΚΕ Αττικής 26/01/2016
Πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 26/01/2016 στο Ραδιομέγαρο της Αγ. Παρασκευής η δεύτερη Ολομέλεια του Συμβουλίου Κοινωνικού Ελέγχου (ΣΚΕ) Αττικής της ΕΡΤ.
Συγκροτήθηκε το πενταμελές Προεδρείο του ΣΚΕ, κατόπιν ψηφοφορίας των 85 παρευρισκόμενων μελών. Το ΣΚΕ αποτελείται από 55 εκπροσώπους κοινωνικών φορέων και 55 πολίτες που κληρώθηκαν από τη δεξαμενή των 2260 πολιτών που έστειλαν αίτηση εθελοντικής συμμετοχής στα ΣΚΕ.
Εξελέγησαν οι 5 παρακάτω (3 πολίτες ανάμεσα από 15 υποψηφιότητες και 2 εκπρόσωποι φορέων από 5 υποψηφιότητες).
Πολίτες
1. Χριστόπουλος Δημήτριος, Ιδιωτικός Υπάλληλος
2. Ζύγρα Αντιγόνη, Οικονομολόγος
3. Πουπάκη Ειρήνη, Ερευνήτρια
Κοινωνικοί Θεσμοί (ισοψηφία των 2 τελευταίων)
1. Περικλής Λύτρας, ΤΕΙ Αθήνας
2. Ελευθέριος Κεχαγιόγλου, Ελληνικό Δίκτυο Μικρών Νησιών
3. Χαρά Γροσδάνη, Χαμόγελο του Παιδιού
Στη συνέχεια συζητήθηκαν ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας του ΣΚΕ της ΕΡΤ, καθώς και οι δεσμεύσεις της ΕΡΤ ως προς τα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου, τα οποία αποτελούν ανεξάρτητα όργανα εξωτερικού ελέγχου και Λογοδοσίας της ΕΡΤ και έχουν συμβουλευτικό χαρακτήρα.
Την ευθύνη της συγκρότησης, οργάνωσης και στήριξης των Συμβουλίων Κοινωνικού Ελέγχου έχει το Κέντρο Επικοινωνίας Ενημέρωσης Πολιτών (ΚΕΕΠ) της ΕΡΤ, υπό την εποπτεία του Προέδρου του ΔΣ της εταιρείας.
Έγινε επίσης κλήρωση για τους πολίτες και τους φορείς που θα συμμετέχουν στην εναρκτήρια τηλεοπτική εκπομπή «ΠΟΛΙΤΕΣ - Τηλεοπτικό φόρουμ πολιτών των ΣΚΕ» την οποία θα συντονίζει ο υπεύθυνος του ΚΕΕΠ, Περικλής Βασιλόπουλος.
Δείτε εδώ το ρεπορτάζ της ΕΡΤ1
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ
Δώδεκα Κρίσιμες Συζητήσεις για την Εκπαίδευση
(Κάθε Τρίτη, 7μμ, στο Αμφιθέατρο του Ινστιτούτου Παστέρ ,
από 12 Ιανουαρίου έως 29 Μαρτίου.)
1. Τρίτη 12/1/1016: Οι σκοποί και οι στόχοι της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης: Α. Λιάκος, Κ. Γαβρόγλου, Ν. Θεοτοκάς, Γερ. Κουζέλης.
2. Τρίτη 19/1/2016: Reform Education Now. Έχοντας πρόσφατη την εμπειρία του ελληνικού συστήματος εκπαίδευσης, μια ομάδα νέων προτείνει αλλαγές και προβάλλει την ανάγκη δόμησης ενός νέου εκπαιδευτικού μοντέλου.
3. Τρίτη 26/1/2016: Η κρίση και η επίδραση της στο σχολείο και στις συμπεριφορές των μαθητών.
4. Τρίτη 2/2/2016: Παιδεία, Κρίση, Δικαιοσύνη. Ο φιλοσοφικός στοχασμός πάνω στο εκπαιδευτικό πρόβλημα.
5. Τρίτη 9/2/2016: Σχολείο-εργαστήρι πολιτισμού. Ειδικές ζώνες εκπαιδευτικής δραστηριότητας στις περιοχές με τις μεγαλύτερες ανάγκες.
6. Τρίτη 16/2/2016: Μαθαίνω πώς να μαθαίνω: Από το αναλυτικό πρόγραμμα στις εκπαιδευτικές πρακτικές. Πώς θα αναμορφώσουμε το σχολείο;
7. Τρίτη 23/2/2016: Κλασική παιδεία και εκπαίδευση.
8. Τρίτη 1/3/2016: Η ανασυγκρότηση του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη λογική ενιαίου χώρου εκπαίδευσης-έρευνας.
9. Τρίτη 8/3/2016: Ποιο μέλλον για την τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση;
10. Τρίτη 15/3/2016: Δεῖ δὲ χρημάτων: Τα οικονομικά της εκπαίδευσης.
11. Τρίτη 22/3/2016: Η ψηφιακή τεχνολόγηση της γνώσης και του σχολείου.
12. Τρίτη 29/3/2016: Μεταπτυχιακές σπουδές και η ανανέωση του επιστημονικού δυναμικού της χώρας.
Παράλληλες εκδηλώσεις τα πρωινά της Κυριακής (Χώροι και ημερομηνίες θα ανακοινωθούν)
1) Συμμαχία Σχολείου-Θεάτρου. Η έκφραση πέραν των λέξεων.
2) Συμμαχία Σχολείου-Μουσείου. Η εκπαίδευση εκτός της τάξης.
3) Αποκέντρωση του εκπαιδευτικού συστήματος και τοπική αυτοδιοίκηση. Συζητήσεις στην περιφέρεια Πειραιά και στη Θεσσαλονίκη.
4) Μήπως είμαστε οπτικά αναλφάβητοι; Κινηματογράφος και σχολείο.
5) Το σχολείο ως δομημένος χώρος και περιβάλλον. Προτάσεις αρχιτεκτόνων.
6) Συγγραφείς παιδικών βιβλίων και εκπαιδευτικοί συζητούν για τα σχολικά βιβλία.
Οι προτάσεις που ακολουθούν είναι προτάσεις για διαβούλευση στην πρώτη Ολομέλεια του Συμβουλίου Κοινωνικού Ελέγχου (ΣΚΕ) της ΕΡΤ στην Περιφέρεια της Πρωτεύουσας (Αττική). Προέρχονται σε ένα μεγάλο βαθμό από τις εντατικές συζητήσεις με τον Διονύση Τσακνή, Πρόεδρο του ΔΣ της ΕΡΤ που είναι και ο εποπτεύων του όλου εγχειρήματος, τις κατευθύνσεις που ενέκρινε το Διοικητικό Συμβούλιο και ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Λάμπης Ταγματάρχης αλλά και από τη συλλογική εμπειρία των συνεργατών του ΚΕΕΠ το τελευταίο τετράμηνο.
Το Κέντρο Επικοινωνίας Ενημέρωσης Πολιτών της ΕΡΤ (ΚΕΕΠ) έχει ως βασική αρμοδιότητα τη συγκρότηση, οργάνωση και στήριξη των ΣΚΕ και σε συνεργασία με όλες τις υπηρεσίες της ΕΡΤ, οφείλουν να διεκπεραιώσουν τις βασικές οργανωτικές απαιτήσεις για τη λειτουργία τους. Το μόνο που θα χρειαστεί από όλα τα μέλη του ΣΚΕ, είτε είναι εκπρόσωποι των θεσμών, κοινωνικών οργανώσεων και συλλογικοτήτων, είτε έχουν κληρωθεί από τους πολίτες που έκαναν αίτηση εθελοντικής συμμετοχής, είναι κυρίως, η διάθεσή τους για συμμετοχή, η μεταφορά της πολύτιμης εμπειρίας, η κριτική τους για την ΕΡΤ και λιγοστές ώρες κάθε μήνα για την αυτοπρόσωπη παρουσία τους στις Ολομέλειες. Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει μεγάλη εμπειρία από τέτοιου είδους συμμετοχικούς μηχανισμούς κοινωνικού ελέγχου, ούτε σε ευρωπαϊκό και ιδίως σε ελληνικό επίπεδο, καλούμαστε να συνδιαμορφώσουμε ως ΕΡΤ και ως ΣΚΕ μια πρωτότυπη μέθοδο λειτουργίας που θα είναι ευέλικτη και αποδοτική.
Ουσιαστικά πρόκειται για ένα καινοτομικό κοινωνικό πείραμα. Αν πετύχει, οι θετικές συνέπειες θα ξεπεράσουν κατά πολύ το βασικό ζητούμενο που είναι η βελτίωση και το άνοιγμα στην κοινωνία της ΕΡΤ. Το στοίχημα πολυσήμαντο. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν, μαζί να εφαρμόσουμε δημιουργικά το άρθρο 10 του νόμου 4324/15 που προβλέπει τη συγκρότηση και λειτουργία των Συμβουλίων Κοινωνικού Ελέγχου της ΕΡΤ. Σε αντιστάθμιση μάλιστα του όποιου, μικρού, κόστους σε χρόνο που επιφέρει η συμμετοχή σε ένα τέτοιο όργανο ελέγχου, ελπίζουμε ότι το εγχείρημα θα είναι ζωντανό, δημιουργικό και θα προσφέρει όφελος γνώσης, εμπειρίας και βελτίωσης, συλλογικά και στον καθένα ξεχωριστά. Με βέβαιο κέρδος για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.
Προτεινόμενο Χρονοδιάγραμμα δράσεων έως τον Ιούνιο 2016
Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2015. Ιδρυτική συνεδρίαση Ολομέλειας ΣΚΕ Αττικής στο Ραδιομέγαρο Αγ. Παρασκευής 6-7:30μ.μ. Συζήτηση για το ρόλο και την αποστολή του ΣΚΕ. Υιοθέτηση κανονισμού λειτουργίας και συγκρότηση δύο επιτροπών που προτείνεται να είναι:
α) Επιτροπή για την τήρηση προγραμματικών δεσμεύσεων ΕΡΤ, κριτικές/καταγγελίες, β) Επιτροπή Προτάσεων.
Πρόσκληση για υποψηφιότητες πενταμελούς προσωρινού προεδρείου ΣΚΕ. Μηνιαία σύγκληση της Ολομέλειας ΣΚΕ μέχρι και τον Ιούνιο 2016. Δηλαδή, Τρίτη 26 Ιανουαρίου, Τρίτη 23 Φεβρουαρίου, Τρίτη 22 Μαρτίου, Τρίτη 26 Απριλίου, Τρίτη 24 Μαΐου, Τρίτη 21 Ιουνίου. Προτεινόμενη ώρα σύγκλησης 6-7:30 μ.μ ή 7:30 - 9 μμ.
Με την ολοκλήρωση των ΣΚΕ στις 13 Περιφέρειες της χώρας στα τέλη Ιουνίου 2016 θα πραγματοποιηθεί Πανελλαδική Συνδιάσκεψη των ΣΚΕ με στόχο να εγκριθεί ένα πρώτο Πόρισμα Αξιολόγησης και Προτάσεων που θα παραδοθεί στο Δ.Σ. της ΕΡΤ όπως ορίζει ο νόμος 4324/15 και θα κατατεθεί επίσης στον Υπουργό Επικρατείας, την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής και το ΕΣΡ. Θα συζητηθεί και ο ετήσιος «Κοινωνικός Απολογισμός» της νέας ΕΡΤ Ιούνιος 2015-2016 που θα εκπονήσει το ΚΕΕΠ με τη συνδρομή της Επιτροπής Κοινωνικής Ευθύνης. Σε συνεργασία με άλλα συμβούλια κοινωνικού ελέγχου ευρωπαϊκών Ρ/Τ θα προταθεί στη European Broadcasting Union (EBU) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η ανάληψη πρωτοβουλίας για τον συντονισμό και την επέκταση του θεσμού στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Δεκέμβριο του 2016 θα δημοσιευθεί το τελικό Πόρισμα Αξιολόγησης των ΣΚΕ της ΕΡΤ μαζί με την Έκθεση Πεπραγμένων του οργάνου και θα εκτιμηθεί ο βαθμός ανταπόκρισης της ΕΡΤ στις παρατηρήσεις, κριτικές και προτάσεις, αλλά και η συμβολή του Συμβουλίου στην ανάπτυξη του Κοινωνικού Δημόσιου Διαλόγου.
Συμμετοχή των πολιτών και εξωστρέφεια των ΣΚΕ
Οι Ολομέλειες των ΣΚΕ θα καλύπτονται με live streaming διαδικτυακά από το WebTv και το WebRadio της ΕΡΤ, ενώ μέσα από τη σελίδα polites.ert.gr θα υπάρχει η δυνατότητα κατάθεσης απόψεων και ερωτήσεων από το κοινό.
Η μηνιαία εκπομπή της ΕΡΤ1 «ΠΟΛΙΤΕΣ»- Τηλεοπτικό Φόρουμ των ΣΚΕ προβλέπεται να μεταδίδεται βραδινές ώρες κάθε Τρίτη που υπάρχει Ολομέλεια. Θα συμμετέχουν κάθε φορά 20 μέλη των ΣΚΕ συν 5 τηλεθεατές/ακροατές και 5 φοιτητές των τμημάτων ΜΜΕ των ΑΕΙ (σύνολο 30) μεταφέροντας στο ευρύτερο κοινό τον προβληματισμό των ΣΚΕ με την παράλληλη ανάπτυξη κύκλων θεματολογίας ευρύτερου ενδιαφέροντος (π.χ. ο ρόλος της ΕΡΤ στον Εθνικό Διάλογο για την Παιδεία, η ΕΡΤ και η ισότητα των φύλων, η ΕΡΤ και η καταπολέμηση των διακρίσεων, η ΕΡΤ και το προσφυγικό ζήτημα). Συντονιστής θα είναι ο εκάστοτε υπεύθυνος του ΚΕΕΠ της ΕΡΤ, με μόνιμη συμμετοχή του Προέδρου του ΔΣ της ΕΡΤ και κατά περίπτωση άλλων στελεχών της Διοίκησης της εταιρείας. Θα προβλέπεται συνδρομή και συμμετοχή από την Επιστημονική Ομάδα στήριξης των ΣΚΕ που θα αποτελείται από διακεκριμένους στον χώρο τους πανεπιστημιακούς.
Για τους Έλληνες της Διασποράς η «Φωνή της Ελλάδας» σε συνεργασία με την ραδιοφωνική εκπομπή της ΕΡΑ «Athens Calling» που κάθε Δευτέρα βράδυ 10-12μ.μ. επικοινωνεί με 20 έλληνες πανεπιστημιακούς / ερευνητές / στελέχη που ζουν σε χώρες του εξωτερικού, θα προωθήσουν ένα διευρυμένο σχέδιο διαδικτυακής συμμετοχής στις εργασίες των ΣΚΕ. Με την επανεκκίνηση της ERTWorld τους προσεχείς μήνες, η δημιουργία του e-ΣΚΕ της Διασποράς θα γίνει δυνατή.
Το ΣΚΕ και οι συνδυαστικές ΣΥΝΕΡΓΕΙΕΣ μεταξύ της ΕΡΤ και των κοινωνικών φορέων.
Παρόλη την κρίση αλλά και εξαιτίας της, σημαντικά τμήματα της ελληνικής κοινωνίας και οι κοινωνικές οργανώσεις κινητοποιούνται και αναπτύσσουν συζητήσεις και δράσεις σε όλους σχεδόν τους τομείς. Τα παραδείγματα είναι πολλά. Οι κινήσεις αρωγής των προσφύγων στα νησιά του ΒΑ Αιγαίου αλλά και στην ηπειρωτική χώρα με τη συλλογή ρούχων και τροφίμων, η υποστήριξη των αστέγων και των ευάλωτων πολιτών με τα κοινωνικά ιατρεία/φαρμακεία, οι συζητήσεις και οι ενημερωτικές εκστρατείες για θέματα Δημόσιας Υγείας (Καρκίνος του μαστού, Διαβήτης κ.α.) και η ανάδειξη συλλόγων ασθενών. Στην οικονομία οι δράσεις για τις νεοφυείς επιχειρήσεις (start ups) και τα ποιοτικά ελληνικά προϊόντα και τις υπηρεσίες αναπτύσσονται σε όλη τη χώρα. Τα ΑΕΙ και τα ερευνητικά ινστιτούτα παρόλη τη χρηματοδοτική πίεση παράγουν καινοτόμες ιδέες. Υπάρχουν 100 ερασιτεχνικοί θίασοι θεάτρου και 70 σύγχρονου χορού μόνο στην πρωτεύουσα. Όμως ο γνωστός στην Ελλάδα κατακερματισμός και η έλλειψη συντονισμού και συνεργασίας μειώνει κατά πολύ τις αναγκαίες συνέργειες και την εμβέλεια των δράσεων. Πολλές σβήνουν χωρίς ίχνη, άλλες δεν αναπτύσσουν το δυναμικό τους. Την ίδια στιγμή η ΕΡΤ προσπαθεί καθημερινά μέσα από τις 30 και πλέον ενημερωτικές της εκπομπές στο ραδιόφωνο και τις 15 στην τηλεόραση να αναδείξει όλες αυτές τις πρωτοβουλίες και συζητήσεις και το κάνει συχνά με επιτυχία δημοσιοποιώντας τις ευκαιρίες συντονισμού και την κινητοποίηση των πολιτών. Όμως, και εδώ υποχρησιμοποιούνται οι δυνατότητες πολλαπλασιαστικής ισχύος που διαθέτει η δημόσια ραδιοτηλεόραση.
Τα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου μπορούν και πρέπει να γίνουν ο κόμβος ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ και ΣΥΝΕΡΓΕΙΑΣ ανάμεσα στην ΕΡΤ και τις κοινωνικές οργανώσεις, τους φορείς και τους θεσμούς. Αν αυτό γίνει σωστά και οργανωμένα το όφελος και η προστιθέμενη αξία για την ελληνική κοινωνία θα ξεπερνά κατά πολύ τα 180 εκατομμύρια ευρώ του ανταποδοτικού τέλους. Κάτι τέτοιο ανταποκρίνεται και στις σύγχρονες αντιλήψεις περί ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ με παρεμβατικές δράσεις στη θέση του παραδοσιακού παθητικού ελέγχου καταγραφής των δράσεων των ελεγχόμενων δημόσιων φορέων. Τρεις πρωτοβουλίες που έχουν ήδη ξεκινήσει σε συνεργασία της ΕΡΤ με φορείς που συμμετέχουν στο ΣΚΕ είναι χαρακτηριστικές για τις μεγάλες δυνατότητες συνεργειών μέσα από την πολυεπίπεδη συνεργασία.
Η διπλή επικοινωνιακή εκστρατεία συλλογής ρούχων και φαρμάκων για τους πρόσφυγες και τους αστέγους και τις ευάλωτες ομάδες συμπολιτών μας που θα συνεχιστούν με τη συνεργασία της ΕΡΤ με την Περιφέρεια Αττικής, το Δήμο Αγ. Παρασκευής, το Δήμο Αθηναίων και τις οργανώσεις «Αλληλεγγύη, Μητροπολιτικό Ιατρείο Ελληνικού, Κοινωνική Κουζίνα «Άλλος Άνθρωπος», «το Πορτοκαλί». Οι τηλεμαραθώνιοι αγάπης της UNICEF για τα προσφυγόπουλα και το «Χαμόγελο του Παιδιού».
Η συνεργασία με τα τηλεοπτικά / ραδιοφωνικά εργαστήρια των τμημάτων ΜΜΕ του ΕΚΠΑ και του ΠΑΝΤΕΙΟΥ Πανεπιστημίου για την προώθηση καινοτομικών, πειραματικών προγραμμάτων στην οπτική μιας νέας Διαμεσικής Τηλεόρασης σε πολλαπλές οθόνες (TV, computer, smartphones, Tablets, wearables) και σε πολλές πλατφόρμες (social media) προς όφελος των κοινωνικών δράσεων και τη διάχυση της επικοινωνίας και του διαλόγου μέσα από τη δημόσια Ρ/Τ.
Σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας θα προταθεί η δημιουργία ΣΚΕ μαθητών/νέων με στόχο τη διεξαγωγή Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού και τίτλο «Φτιάξε μαζί με τους συμμαθητές σου ένα βίντεο, μια εκπομπή». Πολλοί μαθητές θέλησαν να συμμετάσχουν στα ΣΚΕ αλλά ο περιορισμός ορίου ηλικίας στα 18 χρόνια ήταν απαγορευτικός. Η ΕΡΤ δέχεται και ξεναγεί στις εγκαταστάσεις της κάθε χρόνο 3 χιλιάδες περίπου μαθητές και εκπαιδευτικούς και αποτελεί βασικό καθήκον της κοινωνικής της ευθύνης η στενή της σχέση με τη μαθητική νεολαία σε όλους τους τομείς των δραστηριοτήτων της.
Όλα τα μέλη του ΣΚΕ μπορούν να κάνουν αντίστοιχες προτάσεις για την ανάπτυξη οριζόντιων συνεργειών που μετά από συλλογική συζήτηση και ανάλογα με τις προτεραιότητες αλλά και τις υπάρχουσες δυνατότητες μπορούν να υιοθετηθούν ως πρόταση προς το ΔΣ της ΕΡΤ και στη συνέχεια να εκτιμηθεί ο βαθμός ανταπόκρισης της εταιρείας.
Προτεινόμενοι Κύκλοι Θεματολογίας των ΣΚΕ
Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2016 Ολομέλεια ΣΚΕ, 6-7:30μ.μ. στο Ραδιομέγαρο Αγ. Παρασκευής. Παρουσίαση των 5 Γενικών Διευθύνσεων της ΕΡΤ.
Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2016 Ολομέλεια ΣΚΕ, Λειτουργία Επιτροπών. Ο ρόλος της ΕΡΤ στον Εθνικό Διάλογο για την Παιδεία. Πως μπορεί η δημόσια Ρ/Τ να συμβάλλει σε μία δημιουργική συνεννόηση;
Τρίτη 22 Μαρτίου 2016 Ολομέλεια ΣΚΕ. Ο ρόλος της ΕΡΤ και στην παραγωγική Ανασυγκρότηση της χώρας. Οικονομική κρίση και οι δράσεις ανακούφισης των ευάλωτων πολιτών, κοινωνικός διάλογος και παραγωγικότητα. Συζήτηση πορίσματος επιτροπής για την τήρηση των δεσμεύσεων της ΕΡΤ.
Τρίτη 26 Απριλίου 2016 Ολομέλεια ΣΚΕ. Η ΕΡΤ και το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα. Ο ρόλος των πολιτών και των κοινωνικών οργανώσεων.
Τρίτη 24 Μαΐου 2016 Ολομέλεια ΣΚΕ. Η ΕΡΤ και η καταπολέμηση κάθε λογής Διακρίσεων φύλου, φυλής, θρησκείας, καταγωγής, σεξουαλικού προσανατολισμού και κατάστασης. Συζήτηση πορίσματος της Επιτροπής Προτάσεων.
Τρίτη 21 Ιουνίου 2016 Ολομέλεια ΣΚΕ. Έγκριση πορισμάτων επιτροπών. Έγκριση πεπραγμένων ΣΚΕ και συζήτηση του Κοινωνικού Απολογισμού της ΕΡΤ Ιούνιος 2015-2016. Η ΕΡΤ και η προστασία του Περιβάλλοντος, η Κλιματική Αλλαγή και ο ρόλος των πολιτών.
Έδρα των ΣΚΕ
Οι ολομέλειες των ΣΚΕ θα γίνονται κυρίως στα στούντιο της Ραδιοφωνίας C & E στον 1ο όροφο του Ραδιομεγάρου. Η μόνιμη έδρα και ο χώρος συναντήσεων των δύο επιτροπών του ΣΚΕ Αττικής θα είναι τα γραφεία του Κέντρου Επικοινωνίας Ενημέρωσης Πολιτών της ΕΡΤ (ΚΕΕΠ) που βρίσκονται στο Γ΄ κτήριο, Γ΄ όροφο, Γραφείο 1 επίσης στο Ραδιομέγαρο της Αγ. Παρασκευής. Το γραφείο διαθέτει αίθουσα συνεδριάσεων 30 ατόμων, 4 θέσεις εργασίας και δυνατότητα Skype και τηλεδιασκέψεων. Όλα τα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη έχουν τη δυνατότητα επίσκεψης Δευτέρα-Παρασκευή 10πμ. - 3μμ και ειδικά για τις επιτροπές κάθε Τετάρτη 5-7μ.μ. Θα υπάρξει η δυνατότητα VPN/intranet για τη γρήγορη και ευέλικτη επικοινωνία των μελών του ΣΚΕ.
Προτείνεται η λειτουργία των 2 επιτροπών με αυτοπρόσωπη παρουσία το 15νθήμερο ανάμεσα σε δύο Ολομέλειες των ΣΚΕ. Το ΚΕΕΠ, σε συνεργασία με την Επιτροπή Κοινωνικής Ευθύνης της ΕΡΤ που θα απαρτίζεται από 15 στελέχη της εταιρείας με στόχο τον οριζόντιο συντονισμό, θα λειτουργήσει ως σημείο επικοινωνίας με τα υπόλοιπα 12 ΣΚΕ των Περιφερειών. Επίσης, θα ενεργοποιήσει τους 2260 τηλεθεατές/ακροατές που κατέθεσαν πρόταση εθελοντικής συμμετοχής στα ΣΚΕ, το 94% των οποίων δεν κληρώθηκαν ή δεν θα κληρωθούν για το 2016. Θα τους προταθεί να συμμετέχουν στον «Κύκλο Φίλων της ΕΡΤ» μαζί με τους εκατοντάδες αλληλέγγυους σε όλη την Ελλάδα που βοήθησαν να επιζήσει η φωνή της ΕΡΤ το διάστημα Ιούνιος 2013-2015 και σε όσους συνταξιούχους ή πρώην εργαζόμενους της ΕΡΤ θελήσουν να συμμετέχουν. Ήδη 300 τηλεθεατές έχουν δηλώσει πρόθυμοι να συμπληρώσουν ειδικό ερωτηματολόγιο για την ΕΡΤ. Τον Φεβρουάριο 2016 προγραμματίζεται η συγκρότηση του ΣΚΕ Κεντρικής Μακεδονίας με έδρα την ΕΡΤ3 στη Θεσσαλονίκη με 40 τακτικά μέλη και θα ακολουθήσουν τα ΣΚΕ Ιονίων Νήσων, Πελοποννήσου, Κρήτης και Θράκης. Στόχος είναι έως τα τέλη Ιουνίου 2016 να έχει ολοκληρωθεί η συγκρότηση των ΣΚΕ στο σύνολο της επικράτειας.
Το διπλό στοίχημα
Ο νόμος 4324/15 για την νέα ΕΡΤ και η Συμφωνία Αρχών (άρθρα 10,14) προβλέπει για τα ΣΚΕ «εποπτική αυτοτέλεια» απέναντι στην ΕΡΤ και την ίδια στιγμή αναθέτει στην ίδια την ΕΡΤ την πρωτοβουλία συγκρότησης και οργάνωσης τους. Η διαφαινόμενη αντίφαση είναι επιφανειακή. Οι σύγχρονες αντιλήψεις για τις δημόσιες επιχειρήσεις προβλέπουν ότι οι ίδιες οι επιχειρήσεις οφείλουν να δημιουργούν τις προϋποθέσεις για το άνοιγμα στην κοινωνία και τον κοινωνικό έλεγχο δίπλα από τις παραδοσιακές μορφές εποπτείας, που στην περίπτωση της ΕΡΤ είναι η κυβέρνηση διαμέσου του Υπουργού Επικρατείας, η Βουλή και το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ). Εμφανώς η βούληση του νομοθέτη είναι η συνδιαμόρφωση και η συνεχής διάδραση ανάμεσα στην ΕΡΤ και τα ΣΚΕ για την οικοδόμηση ενός καινοτομικού συμμετοχικού μηχανισμού κοινωνικού ελέγχου. Στην κατεύθυνση αυτή το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΡΤ αποφάσισε στις 20/8/15 την ίδρυση του Κέντρου Επικοινωνίας Ενημέρωσης Πολιτών (ΚΕΕΠ) της ΕΡΤ που είναι μία αυτοτελής υπηρεσία που εντάσσεται οργανωτικά στις Υπηρεσίες του Διευθύνοντος Συμβούλου και υπό την εποπτεία του Προέδρου του Δ.Σ. έχει ως βασική αρμοδιότητα την συγκρότηση, οργάνωση και στήριξη των ΣΚΕ όπως και τη γενικότερη προώθηση της κοινωνικής υπευθυνότητας και το άνοιγμα της ΕΡΤ στην κοινωνία.
Με τη συγκρότηση του πρώτου ΣΚΕ που έχει 100 τακτικά μέλη (50 εκπρόσωποι θεσμών, κοινωνικών οργανώσεων και συλλογικοτήτων και 50 τηλεθεατές/ακροατές που κληρώθηκαν από το σύνολο των 993 αιτήσεων εθελοντικής συμμετοχής πολιτών) ολοκληρώνεται η πρώτη φάση συγκρότησης του ΣΚΕ Αττικής. Η δεύτερη φάση που αφορά στην ευέλικτη, αποδοτική και ανεξάρτητη λειτουργία του Συμβουλίου, είναι πιο δύσκολη και απαιτητική. Χρειάζεται σαφές σχέδιο εργασίας, σαφές χρονοδιάγραμμα και κυρίως εξωστρέφεια προς τους πολίτες και την κοινωνία. Η ευρωπαϊκή εμπειρία από παρόμοιους μηχανισμούς κοινωνικού ελέγχου σε δημόσιες τηλεοράσεις είναι ακόμη σχετικά μικρή (Ελβετία-Σουηδία-Γερμανία) αν και αναμένεται μεγάλη αύξηση συγγενών εγχειρημάτων την δεκαετία που διανύουμε. Η ελληνική εμπειρία αν εξαιρέσουμε κάποιες προσπάθειες «κοινωνικοποίησης» με τις ΑΣΚΕ την δεκαετία του '80 που δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα, είναι ισχνή. Πρόκειται για ένα πρωτότυπο πείραμα «κοινωνιοκεντρικού» ελέγχου, μίας κρίσιμης δημόσιας επιχείρησης που αν πετύχει, μπορεί να γίνει «Βέλτιστη πρακτική» σε πανευρωπαϊκό επίπεδο με άμεσες επιπτώσεις στον τρόπο διακυβέρνησης και άλλων δημόσιων επιχειρήσεων στην χώρα μας. Το στοίχημα λοιπόν είναι μεγάλο και είναι διπλό. Αφορά κυρίως στην βελτίωση της ΕΡΤ με το άνοιγμα της προς την κοινωνία και τους πολίτες αλλά αφορά επίσης και στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. Το ερώτημα είναι απλό. Μπορούν να λειτουργήσουν στην Ελλάδα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου για τη ριζική αναμόρφωση του Δημόσιου Τομέα που δεν θα είναι ούτε «in house clubs», δηλαδή εξαρτημένα εσωτερικά παραρτήματα τυπικού ελέγχου, ούτε αντίθετα εσωστρεφείς, πληκτικές και τελικά ανούσιες επιτροπές που διαλύονται λίγους μήνες μετά τη συγκρότησή τους; Μπορεί τελικά να υπάρξει στην Ελλάδα ένας ουσιαστικός κοινωνικός διάλογος χωρίς συγκαλύψεις και άλλοθι με πρακτικά αποτελέσματα για τους πολίτες;
Αν υπάρχει ελπίδα, τότε η ΕΡΤ αποτελεί το ιδανικό παράδειγμα εκκίνησης της προσπάθειας, γιατί βασική αποστολή της ΕΡΤ είναι η αμερόληπτη ειδησεογραφική κάλυψη των γεγονότων και η ανάπτυξη ενός ποιοτικού Δημοσίου Διαλόγου ως προϋπόθεση για την επίλυση των προβλημάτων της ελληνικής κοινωνίας. Αν δεν πετύχει το εγχείρημα στην ΕΡΤ δεν θα πετύχει πουθενά αλλού. Η ενθουσιώδης συμμετοχή 2.260 πολιτών που δήλωσαν διάθεση εθελοντικής συμμετοχής στα ΣΚΕ αποδεικνύει ότι οι προϋποθέσεις επιτυχίας υπάρχουν και είναι εδώ. Η συνταγή της επιτυχίας νομίζω ότι βρίσκεται στη στενή συνεργασία της ΕΡΤ και των ΣΚΕ με διακριτούς ρόλους και καθορισμένες μεθόδους λειτουργίας.
Περικλής Βασιλόπουλος, Συντονιστής ΚΕΕΠ, Δεκέμβριος 2015
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ
Αγαπητά μέλη του Συμβουλίου Κοινωνικού Ελέγχου Αττικής,
Σας καλωσορίζουμε στην έδρα της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ. Σας ευχαριστούμε θερμά για τη συμμετοχή σας στο πρώτο Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου της πρωτεύουσας (Περιφέρεια Αττικής).
Θα χαρούμε πολύ να σας γνωρίσουμε προσωπικά γιατί ακόμη και στη σημερινή εποχή υπερεπικοινωνίας και υπερπληροφόρησης η διαπροσωπική επαφή και συνάντηση διατηρεί συχνά την ιδιαίτερη σημασία της. Ιδίως όταν πρόκειται για μια καινοτομική προσπάθεια όπως νομίζουμε ότι είναι η συγκρότηση και η λειτουργία των Συμβουλίων Κοινωνικού Ελέγχου της ΕΡΤ. Το προτεινόμενo πρόγραμμα για τις δύο πρώτες συνεδριάσεις του ΣΚΕ είναι το ακόλουθο:
1. Συζήτηση για τον ρόλο και την αποστολή του ΣΚΕ. Στο επισυναπτόμενο κείμενο με τίτλο «Προτάσεις και σκέψεις για διαβούλευση στα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου της ΕΡΤ» αναπτύσσονται αναλυτικά οι προτάσεις του ΚΕΕΠ της ΕΡΤ για το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα δράσεων έως τον Ιούνιο 2016. Είναι προτάσεις για διαβούλευση που αποσκοπούν να δώσουν μια βάση εκκίνησης της συζήτησης.
2. Πρόσκληση για υποψηφιότητες του πενταμελούς προσωρινού Προεδρείου του ΣΚΕ. Στο Προεδρείο πιστεύουμε ότι πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον 2 μέλη από καθένα από τα δύο συστατικά τμήματα του ΣΚΕ (θεσμοί, κοινωνικές οργανώσεις και πολίτες που κληρώθηκαν). Η εκλογή θα γίνει στη δεύτερη συνεδρίαση την Τρίτη 24 Ιανουαρίου. Για το σύντομο ενδιάμεσο διάστημα μπορεί να λειτουργήσει μία ολιγομελής συντονιστική γραμματεία.
3. Η δεύτερη Ολομέλεια θα γίνει στις 26 Ιανουαρίου, ημέρα Τρίτη, 6-7:30 μ.μ. Εκλογή του προσωρινού πενταμελούς Προεδρείου. Παρουσίαση των 5 Γενικών Διευθύνσεων της ΕΡΤ.
Ας προσπαθήσουμε λοιπόν μαζί να εφαρμόσουμε δημιουργικά το άρθρο 10 του νόμου 4324/15 οικοδομώντας ένα συμμετοχικό πείραμα κοινωνικού ελέγχου, το οποίο εάν εφαρμοστεί σωστά, όχι μόνο θα προωθήσει το άνοιγμα της ΕΡΤ στην κοινωνία, αλλά μπορεί να έχει άμεσες θετικές επιπτώσεις στον τόσο αναγκαίο ποιοτικό Δημόσιο Διάλογο, αποτελώντας παράλληλα ένα πρότυπο κοινωνικού ελέγχου για το σύνολο του Δημόσιου Τομέα στη χώρα.
Με εκτίμηση,
Διονύσης Τσακνής Περικλής Βασιλόπουλος
Πρόεδρος Δ.Σ. ΕΡΤ Συντονιστής ΚΕΕΠ
Σύμφωνα με το νόμο 4324/15 και τη Συμφωνία Αρχών (άρθρα 10,14), τα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου (ΣΚΕ) είναι ο κύριος μηχανισμός κοινωνικού ελέγχου της ΕΡΤ και όπως αναφέρεται «Αποστολή των συμβουλίων είναι να μεταφέρουν στο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας τις απόψεις επί του περιεχομένου του προγράμματος, προτάσεις για την εύρυθμη λειτουργία της εταιρείας, καθώς και καταγγελίες ως προς την τήρηση των προβλεπόμενων προγραμματικών υποχρεώσεων της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε., προς το σκοπό της αξιολόγησης των υπηρεσιών και της βελτίωσης της ποιότητας της λειτουργίας της».
Σε απάντηση του τηλεοπτικού / ραδιοφωνικού / διαδικτυακού σποτ πρόσκλησης εθελοντικής συμμετοχής των πολιτών δήλωσαν συμμετοχή 2.267 άτομα.
Για την περιφέρεια Αττικής αντιστοιχούν 993 αιτήσεις. Το 78% των αιτήσεων εθελοντικής συμμετοχής αντιστοιχούν σε πολίτες με τριτοβάθμια εκπαίδευση (44% ΑΕΙ, 24% μεταπτυχιακό δίπλωμα, 10% Διδακτορικό δίπλωμα), το 20% με δευτεροβάθμια εκπαίδευση και το 2% με πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Το 64% είναι άνδρες και το 36% γυναίκες. Η ΕΡΤ στο πλαίσιο της κοινωνικής ευθύνης για την ισότητα των φύλων, στην κλήρωση των μελών του ΣΚΕ που έγινε στα γραφεία της εταιρείας στην Αγ. Παρασκευή στις 3/12/15 παρουσία συμβολαιογράφου, εφήρμοσε τον κανόνα συμμετοχής 55% 'Άνδρες και 45% Γυναίκες (27 Άνδρες και 23 Γυναίκες) στα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη του ΣΚΕ βελτιώνοντας έτσι το αναλογικό ποσοστό των γυναικών.
• Το κεντρικό ΣΚΕ της Περιφέρειας Αττικής που θα έχει έδρα το Ραδιομέγαρο της Αγ. Παρασκευής έχει 100 μέλη με ίσο αριθμό των δύο συστατικών τμημάτων. Δηλαδή 50 εκπρόσωποι θεσμών/κοινωνικών οργανώσεων και 50 κληρωτοί τηλεθεατές/ακροατές που θα έχουν ισάριθμους αναπληρωτές. Η πρώτη ολομέλεια του ΣΚΕ Αττικής θα γίνει την Τρίτη 22 Δεκεμβρίου στο Ραδιομέγαρο στις 6 μ.μ., studio C, 1ος όροφος
• Η Ολομέλεια του ΣΚΕ θα γίνεται τέσσερεις φορές το χρόνο ενώ θα είναι συνεχής η λειτουργία των δύο παρακάτω επιτροπών:
Α) Επιτροπή ελέγχου εφαρμογής προγραμματικών δεσμεύσεων ΕΡΤ / Παράπονα
Β) Επιτροπή προτάσεων για πρόγραμμα, λειτουργία και την Κοινωνική Υπευθυνότητα ΕΡΤ.
Σταθερός χώρος & έδρα των επιτροπών θα είναι στα Γραφεία ΚΕΕΠ, Γ' κτίριο, 3ος όροφος, Γραφείο 1
• Έως τα τέλη Φεβρουαρίου 2016 θα συγκροτηθεί με ευθύνη της ΕΡΤ3 και με τη συνεργασία του ΚΕΕΠ το Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου Κεντρικής Μακεδονίας που θα έχει ως έδρα τα γραφεία της εταιρείας στη Θεσσαλονίκη. Θα ακολουθήσουν και τα ΣΚΕ στις δώδεκα άλλες περιφέρειες της χώρας.
• Παράλληλα θα ξεκινήσει σε μηνιαία βάση ένα «Τηλεοπτικό Φόρουμ Πολιτών» με τίτλο «ΠΟΛΙΤΕΣ» με συμμετοχή 20 μελών του ΣΚΕ και 10 πολιτών από τους μη κληρωθέντες σε μια προσπάθεια ενός νέου τύπου δημόσιου διαλόγου με συμμετοχή των πολιτών που θα αφορά τον ρόλο της ΕΡΤ αλλά και τα μεγάλα προβλήματα της χώρας. Όλες οι συνεδρίες του ΣΚΕ θα έχουν ζωντανή διαδικτυακή μετάδοση. Στο σύνολο των 2.267 πολιτών που έκαναν αίτηση θα προταθεί να συμμετάσχουν σε ένα «Κύκλο Φίλων της ΕΡΤ» και το ΚΕΕΠ θα αναλάβει την σταθερή επαφή μαζί τους.
• Κέντρο Επικοινωνίας Ενημέρωσης Πολιτών (ΚΕΕΠ) της ΕΡΤ.
Σύμφωνα με το νέο οργανόγραμμα της εταιρείας βασική αποστολή του ΚΕΕΠ είναι η οργάνωση των Συμβουλίων Κοινωνικού Ελέγχου και η συστηματική στήριξη της λειτουργίας τους, όπως και η ενεργητική προώθηση της κοινωνικής υπευθυνότητας της ΕΡΤ διαμέσου συντονισμένων δράσεων που συμπληρώνουν την παραγωγή ποιοτικού ραδιοτηλεοπτικού έργου της ΕΡΤ (δράσεις για άστεγους / ευάλωτους πολίτες, πρόσφυγες, Ισότητα των Φύλων, καταπολέμηση διακρίσεων / ρατσισμού, προστασία περιβάλλοντος / ανακύκλωση / εξοικονόμηση ενέργειας, προώθηση εθελοντισμού). Τα πεδία δράσης του ΚΕΕΠ (ΣΚΕ, Κοινωνική Ευθύνη, Διαχείριση παραπόνων) παρουσιάζουν ισχυρή εσωτερική συνέργεια και συνάφεια.
• ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ
Μερικές από τις πρόσφατες δράσεις της Κοινωνικής Ευθύνης της ΕΡΤ είναι ο τηλεμαραθώνιος για το Χαμόγελο του Παιδιού (9/11/15), το ραδιοφωνικό αφιέρωμα της ΕΡΑ για τους πρόσφυγες της Λέσβου (13,14/11/15) και ο τηλεμαραθώνιος της Unicef που θα πραγματοποιηθεί τον Δεκέμβριο του 2015. Παράλληλα, η ΕΡΤ3 από τις αρχές Σεπτεμβρίου έχει προχωρήσει σε συλλογή ρούχων/τροφίμων/παιχνιδιών για τους πρόσφυγες που αποστέλλονται στην Ειδομένη. Ενόψει και των Χριστουγέννων, η ΕΡΤ θα συνεχίσει την διπλή επικοινωνιακή καμπάνια συλλογής τροφίμων, ρούχων, παιχνιδιών και για τους πρόσφυγες αλλά και για τους 'Έλληνες άστεγους, σε συνεργασία με πολλούς κοινωνικούς φορείς.
Περικλής Βασιλόπουλος
Συντονιστής ΚΕΕΠ
Ξεκαθαρίζοντας τις παλιές συλλογές βιβλίων και περιοδικών, συχνά βρίσκεσαι σε δίλημμα. Πέφτεις πάνω σε μια παλιά έκδοση, αναρωτιέσαι αν έχει ενδιαφέρον το θέμα σήμερα...Να το κρατήσω ή να το δώσω σε κάποια βιβλιοθήκη; Και ποιά βιβλιοθήκη; Από εδώ ένα σπάνιο βιβλίο, από εκεί μια σειρά φιλοφοφίας, πιο κάτω ειδικές εκδόσεις...Εδώ είμαστε, στις ειδικές εκδόσεις, αυτές που δεν βρίσκονται παρά στις μεγάλες βιβλιοθήκες ή στις μικρές συλλογές παθιασμένων αναγνωστών.
Μια τέτοια σειρά είναι αυτή του περιοδικού που ίδρυσε ο Ζαν-Πωλ Σαρτρ στο Παρίσι, «Les temps modernes». Είχα κρατήσει, λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος των άρθρων της, την ειδική έκδοση για την Ελλάδα, τεύχος αρ.276 bis, του 1969, με γενικό τίτλο «Σήμερα η Ελλάδα». Μεσούσης της δικτατορίας, έκδοση πολιτική, αναλύσεις σημαντικές, ονόματα βαριά...
Ξεφυλλίζοντας την έκδοση, σταματώ σε κάποιες υποσημειώσεις και υπογραμμίσεις μου, σε ένα άρθρο του αείμνηστου Σπήλιου Παπασπηλιόπουλου, με τίτλο «Κοικωνικο-πολιτικές δομές και οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα». Του γνωστού για την οξυδέρκεια της σκέψης του, Σπήλιου Παπασπηλιόπουλου, διανούμενου, οικονομολόγου και ερευνητή του αγροτικού χώρου, με τον οποίο συνδέθηκα φιλικά στην Αθήνα πολλά χρόνια αργότερα. Ο Σπήλιος παρουσίασε μέσα σε λίγες σελίδες το αναπτυξιακό αδιέξοδο, ανέλυσε την λάθος πορεία της οικονομίας και εξήγησε τους λόγους για την μη απόδοση των επενδύσεων και της οικονομικής υπεραξίας: κατανάλωση πολυτελών εισαγομένων προϊόντων, επενδύσεις σε ακίνητα, ακριβά αυτοκίνητα, κοκ. Ακολουθούσαν στην έκδοση αυτή, σπουδαία και θα έλεγα προφητικά άρθρα για την οικονομία, του Σ. Καράγιωργα, του Α. Παπανδρέου, κ.ά.
ΟΙ υπογραμμίσεις που έκανα, όταν πρωτοδιάβασα γύρω το 1987 το αφιέρωμα, αφορούσαν τον αγροτικό τομέα, τη συμμετοχή του στο ΑΕΠ και την εξέλιξη της σύνθεσης του ΑΕΠ. Τα παραθέτω αφενός για να γίνουν οι συγκρίσεις με τη σημερινή εποχή, αφετέρου για να καταλάβουμε ότι κάποιοι είχαν προειδοποιήσει για τα στραβά από τότε..
Μετά το 1962 ως γνωστόν, ακολούθησε η μετανάστευση, ήρθαν τα μηχανήματα, άλλαξαν πολλά...Σήμερα η συμμετοχή του αγροτικού τομέα στη σύνθεση του ΑΕΠ είναι στο 3,5%, εισάγουμε αγροτικά προϊόντα περίπου 5,5 δις κάθε χρόνο, λαμβάνουμε 2 δις άμεσες ενισχύσεις και οι απασχολούμενοι στον χώρο αυτό είναι 500.000 στην πλειοψηφία τους άνδρες κια γυναίκες πάνω των 55 ετών....Α, ναι, ο τομέας των υπηρεσιών συμμετέχει στο ΑΕΠ με ποσοστό 75%:συνεπώς, έχουμε γίνει μια προηγμένη χώρα, θα πουν οι οικονομολόγοι.
Δεν ξέρω πώς θα αντιδρούσε ο Σπήλιος Παπασπηλιόπουλος αν ζούσε...Θυμούμαι όμως ότι στις συζητήσεις μας επέμενε πολύ στο θέμα της παραγωγής, της ποιότητας, του προγραμματισμού...
Ενα παράλληλο οικονομικό σύστημα είναι χρήσιμο, ιδίως για μία χώρα όπως η Ελλάδα, η οποία προσπαθεί να επανέλθει στον δρόμο της οικονομικής ανάκαμψης. Η ιδέα της εφαρμογής παράλληλου (συμπληρωματικού) οικονομικού συστήματος, όμως, απέκτησε κακή φήμη στη χώρα μας για δύο λόγους: την αρνητική προβολή που εξασφάλισε η πρόταση, μετά την αποκάλυψη για σχεδιασμό περίπλοκου, μυστικού παράλληλου οικονομικού μηχανισμού –γνωστού ως Plan Β– με στόχο την υποκλοπή των ΑΦΜ Ελλήνων φορολογούμενων, επινόησης του πρώην υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη. Δεύτερη αιτία δυσφήμισης του συμπληρωματικού οικονομικού συστήματος είναι η παραπλανητική και ψευδής άποψη, που προωθήθηκε από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και κάποια ΜΜΕ, ότι ένα τέτοιο σύστημα θα αποτελούσε το πρώτο βήμα για την έξοδο από την Ευρωζώνη. Οι λόγοι αυτοί και η προτίμηση του ελληνικού λαού για παραμονή στη ζώνη του ευρώ απέκλεισαν κάθε πιθανότητα σοβαρής συζήτησης της πρότασης για δημιουργία παράλληλου οικονομικού συστήματος από την παρούσα κυβέρνηση. Παρότι η πρόταση ναυάγησε, η τύχη της θα έπρεπε να είναι καλύτερη.
Οι μέχρι στιγμής έρευνές μας στο Ινστιτούτο Levy επικεντρώθηκαν στην ex-ante εκπόνηση σεναρίων για τη δομή και την οργάνωση ενός τέτοιου συστήματος, και περιλαμβάνουν προσομοιώσεις των επιπτώσεων της επιβολής του. Τα παράλληλα νομίσματα έχουν αποδείξει την αξία τους ως παραγόντων μακροοικονομικής σταθερότητας, ιδιαίτερα για οικονομίες σε ύφεση, ενισχύοντας την οικονομική δραστηριότητα, χωρίς να υποκαθιστούν το κύριο νόμισμα.
Το ελβετικό WIR (Wirtschaftsring - «Ιδιωτικός κύκλος») είναι το παλαιότερο παράλληλο νόμισμα και επιβλήθηκε το 1934, ως απάντηση στην κρίση ρευστότητας που ακολούθησε τη Μεγάλη Υφεση. Το WIR παραμένει –ακόμη και σήμερα– το σημαντικότερο συμπληρωματικό νόμισμα εν ισχύι, ενώ είναι ουσιαστικά άγνωστο, μετά την απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας να μην το προωθήσει ενεργά, εξαιτίας της αντίθεσης των τραπεζών στη χρήση του.
Η δομή του συστήματος WIR περιλαμβάνει οίκο συμψηφισμού (clearing house), που συμπληρώνεται από συνεταιριστική τράπεζα, ικανή να προσφέρει παραδοσιακές τραπεζικές υπηρεσίες στους συμμετέχοντες στο σύστημα, στο νόμισμα της WIR (δάνεια ανεξάρτητα από την ισοτιμία, υπηρεσίες πληρωμών και άλλα). Οι συναλλαγές αυτές πρέπει να πληρώνονται στο νόμισμα της WIR. Αυτό σημαίνει ότι μία επιχείρηση, η οποία έλαβε δάνειο από την τράπεζα WIR, οφείλει να πουλά το προϊόν και τις υπηρεσίες της σε WIR, ενισχύοντας κατ' αυτόν τον τρόπο τη ζήτηση για το παράλληλο νόμισμα, εντός του δικτύου συναλλαγών. Από τη δεκαετία του 1970, οι συμμετέχοντες στο σύστημα, οι οποίοι εγκαταλείπουν το WIR, δεν δικαιούνται να ανταλλάσσουν WIR σε ελβετικά φράγκα ούτε και να τα πουλήσουν σε μειωμένη τιμή. Η ανταλλαγή και η πώληση θα καθιστούσαν το WIR, καθώς και το όλο σύστημά του, αναξιόπιστα. Τα συσσωρευμένα WIR μπορούν να δαπανηθούν μόνο εντός του συστήματος ανταλλαγής.
Οι τελευταίες στατιστικές της WIR Bank δείχνουν ότι περισσότερες από 60.000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις κάθε κλάδου της βιομηχανίας και των υπηρεσιών (ποσοστό 16% των ελβετικών επιχειρήσεων) αξιοποιούν το παράλληλο νόμισμα WIR.
Οι επιχειρήσεις αυτές χωρίζονται, στο μεταξύ, σε καταγεγραμμένες και μη καταγεγραμμένες. Οι πρώτες συμφωνούν ότι ορισμένο ποσοστό (ενίοτε 50%) των συναλλαγών τους θα πραγματοποιείται σε WIR και το υπόλοιπο σε ελβετικά φράγκα, ενώ οι δεύτερες χρησιμοποιούν ad hoc το παράλληλο νόμισμα. Οσες συναλλαγές υπόκεινται σε φόρους φορολογούνται σε ελβετικά φράγκα, καθώς το παράλληλο νόμισμα δεν είναι αποδεκτό για την αποπληρωμή φορολογικών υποχρεώσεων.
Το νόμισμα WIR υπάρχει μόνο σε ηλεκτρονική μορφή και δεν εκδίδεται σε χαρτονομίσματα ή κέρματα. Ο χρήστης του παράλληλου νομίσματος διατηρεί τουλάχιστον δύο λογαριασμούς στη Συνεταιριστική Τράπεζα WIR, τον έναν σε ελβετικά φράγκα και τον άλλο σε WIR. Κάθε WIR είναι ίσο με ένα φράγκο, χωρίς ωστόσο να είναι ανταλλάξιμο.
Οπως εξηγεί ο Βόιτεκ Καλινόφσκι, του Ινστιτούτου Veblen στο Παρίσι, ένα συμπληρωματικό νόμισμα λειτουργεί ως δημιουργός χρήματος, μία «δημιουργία» η διαχείριση της οποίας γίνεται από οικονομικούς παράγοντες εκτός του παραδοσιακού τραπεζικού συστήματος, ικανή να τροφοδοτεί τη συνολική ζήτηση της οικονομίας σε καιρούς ύφεσης. Το συμπληρωματικό οικονομικό σύστημα αναδεικνύεται έτσι σε ισχυρό μακροοικονομικό εργαλείο. Αυτό αποδεικνύει και η έρευνα του S. Stodder γύρω από το νόμισμα WIR, που έδειξε ότι το παράλληλο νόμισμα ακολούθησε πιστά το ποσοστό ανεργίας, ιδιαίτερα μετά τις αρχές της δεκαετίας του 1970.
Η εμπειρία 80 ετών από τη χρήση του συμπληρωματικού νομίσματος WIR υπογραμμίζει τις σημαντικές του επιτυχίες: για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες πλήττονται κατ' εξοχήν από τις μεταβολές στην απασχόληση, το WIR προσέφερε πηγή πιστώσεων και ρευστότητας σε εποχές ύφεσης, τη στιγμή που οι παραδοσιακές τράπεζες περιόριζαν δραστικά τη ροή πιστώσεων. Για μία οικονομία σε ύφεση, η χρήση «πιστωτικής δεξαμενής» τύπου WIR έχει αντικυκλικές επιπτώσεις, σε μία στιγμή κατά την οποία η συμβατική νομισματική πολιτική κινείται συνήθως προκυκλικά.
Ας ελπίσουμε ότι η επιτυχημένη εμπειρία του συμπληρωματικού οικονομικού συστήματος WIR σε μία χώρα όπως η Ελβετία, η οποία διακρίνεται για την οικονομική της ευρωστία και τη σταθερότητά της, θα δώσει το έναυσμα για αναθεώρηση της πολιτικής συμπληρωματικού οικονομικού συστήματος στην Ελλάδα. Οι ιδιωτικές δαπάνες και επενδύσεις υποχωρούν, όπως και ο τραπεζικός δανεισμός· τα πραγματικά επιτόκια αυξάνονται και ο αποπληθωρισμός συνεχίζεται, με την ανεργία να παραμένει πεισματικά υψηλή. Η σημερινή στρατηγική απέτυχε να οδηγήσει σε ανάκαμψη, ενώ ακόμη και η εγκατάλειψη των προγραμμάτων λιτότητας δεν πρόκειται να προσφέρει ανακούφιση, παρά μόνο σε δυσθεώρητο βάθος χρόνου. Τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία (ΕΣΠΑ) θα βοηθήσουν, αλλά δεν θα έχουν την απαιτούμενη ισχύ για να τροφοδοτήσουν την ανάκαμψη.
Η αποκατάσταση της εσωτερικής ζήτησης πρέπει να μπει στο επίκεντρο της ελληνικής οικονομικής πολιτικής. Παρ' όλα τα μειονεκτήματά του, ένα συμπληρωματικό οικονομικό σύστημα που θα στηρίζει την περιφερειακή ανάπτυξη και τα προγράμματα απασχόλησης, θα αποτελέσει στροφή προς την ανάκαμψη της αγοραστικής δύναμης και την ανοικοδόμηση της τραυματισμένης ελληνικής οικονομίας.
Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή στις 13/12/2015
Σύμφωνα με το νόμο 4324/15 και τη Συμφωνία Αρχών (άρθρα 10,14), τα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου (ΣΚΕ) είναι ο κύριος μηχανισμός κοινωνικού ελέγχου της ΕΡΤ και όπως αναφέρεται «Αποστολή των συμβουλίων είναι να μεταφέρουν στο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας τις απόψεις επί του περιεχομένου του προγράμματος, προτάσεις για την εύρυθμη λειτουργία της εταιρείας, καθώς και καταγγελίες ως προς την τήρηση των προβλεπόμενων προγραμματικών υποχρεώσεων της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε., προς το σκοπό της αξιολόγησης των υπηρεσιών και της βελτίωσης της ποιότητας της λειτουργίας της».
Σε απάντηση του τηλεοπτικού / ραδιοφωνικού / διαδικτυακού σποτ πρόσκλησης εθελοντικής συμμετοχής των πολιτών δήλωσαν συμμετοχή 2.267 άτομα.
Για την περιφέρεια Αττικής αντιστοιχούν 993 αιτήσεις. Το 78% των αιτήσεων εθελοντικής συμμετοχής αντιστοιχούν σε πολίτες με τριτοβάθμια εκπαίδευση (44% ΑΕΙ, 24% μεταπτυχιακό δίπλωμα, 10% Διδακτορικό δίπλωμα), το 20% με δευτεροβάθμια εκπαίδευση και το 2% με πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Το 64% είναι άνδρες και το 36% γυναίκες. Η ΕΡΤ στο πλαίσιο της κοινωνικής ευθύνης για την ισότητα των φύλων, στην κλήρωση των μελών του ΣΚΕ που έγινε στα γραφεία της εταιρείας στην Αγ. Παρασκευή στις 3/12/15 παρουσία συμβολαιογράφου, εφήρμοσε τον κανόνα συμμετοχής 55% 'Ανδρες και 45% Γυναίκες (27 Άνδρες και 23 Γυναίκες) στα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη του ΣΚΕ βελτιώνοντας έτσι το αναλογικό ποσοστό των γυναικών.
• Το κεντρικό ΣΚΕ της Περιφέρειας Αττικής που θα έχει έδρα το Ραδιομέγαρο της Αγ. Παρασκευής έχει 100 μέλη με ίσο αριθμό των δύο συστατικών τμημάτων. Δηλαδή 50 εκπρόσωποι θεσμών/κοινωνικών οργανώσεων και 50 κληρωτοί τηλεθεατές/ακροατές που θα έχουν ισάριθμους αναπληρωτές. Η πρώτη ολομέλεια του ΣΚΕ Αττικής θα γίνει την Τρίτη 22 Δεκεμβρίου στο Ραδιομέγαρο στις 6 μ.μ.
• Η Ολομέλεια του ΣΚΕ θα γίνεται τέσσερεις φορές το χρόνο ενώ θα συνεχής η λειτουργία των δύο επιτροπών που είναι:
Α) Επιτροπή ελέγχου εφαρμογής προγραμματικών δεσμεύσεων ΕΡΤ / Παράπονα
Β) Επιτροπή προτάσεων για πρόγραμμα, λειτουργία και την Κοινωνική Υπευθυνότητα ΕΡΤ.
Χώρος & Έδρα ΣΚΕ θα είναι στα Γραφεία ΚΕΕΠ, Γ' κτίριο, 3ος όροφος, Γραφείο 1
• Έως τα τέλη Φεβρουαρίου 2016 θα συγκροτηθεί με ευθύνη της ΕΡΤ3 και με τη συνεργασία του ΚΕΕΠ το Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου Κεντρικής Μακεδονίας που θα έχει ως έδρα τα γραφεία της εταιρείας στη Θεσσαλονίκη. Θα ακολουθήσουν και τα ΣΚΕ στις δώδεκα άλλες περιφέρειες της χώρας.
• Παράλληλα θα ξεκινήσει σε μηνιαία βάση ένα «Τηλεοπτικό Φόρουμ Πολιτών» με τίτλο «ΠΟΛΙΤΕΣ» με συμμετοχή 20 μελών του ΣΚΕ και 10 πολιτών από τους μη κληρωθέντες σε μια προσπάθεια ενός νέου τύπου δημόσιου διαλόγου με συμμετοχή των πολιτών που θα αφορά τον ρόλο της ΕΡΤ αλλά και τα μεγάλα προβλήματα της χώρας. Όλες οι συνεδρίες του ΣΚΕ θα έχουν ζωντανή διαδικτυακή μετάδοση. Στο σύνολο των 2.267 πολιτών που έκαναν αίτηση θα προταθεί να συμμετάσχουν σε ένα «Κύκλο Φίλων της ΕΡΤ» και το ΚΕΕΠ θα αναλάβει την σταθερή επαφή μαζί τους.
• Κέντρο Επικοινωνίας Ενημέρωσης Πολιτών (ΚΕΕΠ) της ΕΡΤ.
Σύμφωνα με το νέο οργανόγραμμα της εταιρίας βασική αποστολή του ΚΕΕΠ είναι η οργάνωση των Συμβουλίων Κοινωνικού Ελέγχου και η συστηματική στήριξη της λειτουργίας τους, όπως και η ενεργητική προώθηση της κοινωνικής υπευθυνότητας της ΕΡΤ διαμέσου συντονισμένων δράσεων που συμπληρώνουν την παραγωγή ποιοτικού ραδιοτηλεοπτικού έργου της ΕΡΤ (δράσεις για άστεγους / ευάλωτους πολίτες, πρόσφυγες, Ισότητα των Φύλων, καταπολέμηση διακρίσεων / ρατσισμού, προστασία περιβάλλοντος / ανακύκλωση / εξοικονόμηση ενέργειας, προώθηση εθελοντισμού). Τα πεδία δράσης του ΚΕΕΠ (ΣΚΕ, Κοινωνική Ευθύνη, Διαχείριση παραπόνων) παρουσιάζουν ισχυρή εσωτερική συνέργεια και συνάφεια.
• ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ
Μερικές από τις πρόσφατες δράσεις της Κοινωνικής Ευθύνης της ΕΡΤ είναι ο τηλεμαραθώνιος για το Χαμόγελο του Παιδιού (9/11/15), το ραδιοφωνικό αφιέρωμα της ΕΡΑ για τους πρόσφυγες της Λέσβου (13,14/11/15) και ο τηλεμαραθώνιος της Unicef που θα πραγματοποιηθεί τον Δεκέμβριο του 2015. Παράλληλα, η ΕΡΤ3 από τις αρχές Σεπτεμβρίου έχει προχωρήσει σε συλλογή ρούχων/τροφίμων/παιχνιδιών για τους πρόσφυγες που αποστέλλονται στην Ειδομένη. Ενόψει και των Χριστουγέννων, η ΕΡΤ θα συνεχίσει την διπλή επικοινωνιακή καμπάνια συλλογής τροφίμων, ρούχων, παιχνιδιών και για τους πρόσφυγες αλλά και για τους 'Έλληνες άστεγους, σε συνεργασία με πολλούς κοινωνικούς φορείς.
ΚΕΕΠ
3/12/2015
