Friday, 29 March 2024

Θυμηθείτε τον Ζολώτα, κύριε πρωθυπουργέ

O κ. Λουκάς Παπαδήμος ήταν από την πρώτη στιγμή για το σύνολο σχεδόν των λογικών πολιτών, ανεξαρτήτως ιδεολογικής τοποθέτησης, η αυτονόητη επιλογή για τη θέση του πρωθυπουργού της μεταβατικής κυβέρνησης πολλαπλής στήριξης ή εθνικής συνεννόησης ή απλά στοιχειώδους σύνεσης, τη στιγμή που διακυβεύεται η θέση της χώρας στο ευρώ και το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του έχει μηδενική σχεδόν αξιοπιστία στην πλειονότητα των θεσμών και των κυβερνήσεων της Ε.Ε. Το γεγονός ότι χρειάστηκαν 4 ολόκληρες μέρες εξωφρενικά παράλογων παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων αποδεικνύει ότι το πολιτικό και κομματικό μας σύστημα παρουσιάζει βαθιά παρακμιακά χαρακτηριστικά που βρίσκονται στην πηγή της οιονεί ελληνικής χρεοκοπίας. Το γεγονός ότι τελικά αποφάσισαν το αυτονόητο δείχνει ότι υπάρχει μια ελπίδα. Με την άμεση προϋπόθεση βεβαίως ότι η κυβέρνηση Παπαδήμου θα επιτύχει στην ανοιχτά διακηρυγμένη αποστολή της: να σώσει τη χώρα από την ανεξέλεγκτη χρεοκοπία και την έξοδο από το ευρώ.

Ομως ο κ. Παπαδήμος, όπως ακριβώς ο αείμνηστος στη θέση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και πρωθυπουργός της οικουμενικής κυβέρνησης καθηγητής Ξενοφών Ζολώτας πριν από ακριβώς 22 χρόνια (Νοέμβριος 1989), έχει εκ των πραγμάτων όχι μία αλλά δύο αποστολές. Την επίσημη και την ανεπίσημη. Η ανεπίσημη είναι ότι όλοι σχεδόν οι Ελληνες πολίτες περιμένουν να οδηγήσει τη χώρα συγκροτημένα στις εκλογές με έναν νέο τρόπο, που θα δώσει την ελπίδα γενικότερων μεταρρυθμίσεων που υπερβαίνουν κατά πολύ την επίσημη αποστολή του. Η οικουμενική κυβέρνηση Ζολώτα πέτυχε στην επίσημη αποστολή της (αποτροπή της επερχόμενης χρεοκοπίας το 1989, ομαλή μετάβαση και διενέργεια των εκλογών της 8ης Απριλίου 1990) και απέτυχε στην ανεπίσημη, που ήταν η αξιοποίηση της προσωρινής αδυναμίας των πολιτικών κομμάτων να κυβερνήσουν με τον γνωστό τους τρόπο, που και τότε είχε φέρει τη χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας: με δημόσια ελλείμματα στο 15% του ΑΕΠ, επιτόκια στο 23%, υποτιμήσεις της δραχμής, το δημόσιο χρέος στο 80% του ΑΕΠ (από 30% το 1975) και παντελή έλλειψη ταμειακών διαθεσίμων στο δημόσιο ταμείο. Εάν τα κόμματα είχαν δεσμευτεί να εφαρμόσουν τα πορίσματα της επιτροπής Αγγελόπουλου, δεν θα είχαμε φθάσει στη σημερινή αξιοθρήνητη κατάσταση.

Εχοντας ζήσει λεπτό προς λεπτό την οικουμενική κυβέρνηση ως διευθυντής Τύπου του πρωθυπουργού Ζολώτα, θυμάμαι και έχω καταγράψει επακριβώς κάτι εξαιρετικά χρήσιμο για τον κ. Παπαδήμο. Λίγο μετά την ψηφοφορία τον Απρίλιο του 1990, ο καθηγητής Ζολώτας εν είδει απολογισμού και με το σπάνια απαράμιλλο ύφος του είπε: «Είμαι ανακουφισμένος που κατορθώσαμε να φθάσουμε ομαλά στις εκλογές. Αν ήμουν όμως 20 χρόνια νεότερος -ήταν τότε 86 ετών- θα επέβαλα στους πολιτικούς αρχηγούς, αξιοποιώντας προς όφελος της χώρας, την οργισμένη επιστολή του Ζακ Ντελόρ, αναγκάζοντάς τους να δεσμευτούν επισήμως για τρία πράγματα. Να μην κάνουν ελλείμματα, να μην αυξάνουν το δημόσιο χρέος και να μην προσλαμβάνουν έκτακτους υπαλλήλους (σ.σ.: οι πρόγονοι των συμβασιούχων) χωρίς όρια. Αυτά δηλαδή που λέει η επιτροπή του Αγγελου (Αγγελόπουλου). Αλλά με πρόλαβε για ακόμη μία φορά ο Μητσοτάκης, ο Αντρέας (Παπανδρέου) ήταν δέσμιος του κόμματος που ο ίδιος είχε φτιάξει, αν και στα λόγια ήταν συγκαταβατικός και το σκεφτόταν, ενώ ο Χαρίλαος (Φλωράκης) ήταν καλός άνθρωπος και παρότι κομμουνιστής, δεν θα έβαζε εμπόδια, λέγοντας ότι είναι υπόθεση των άλλων δύο. Μάλιστα, ο Χαρίλαος μου είχε πει μια φορά που ήμασταν μόνοι μας: Προχώρα, είσαι ο μόνος που μπορείς να το κάνεις, τους είχες μαθητές και φοβούνται την επιρροή σου στους απλούς ανθρώπους». Τάδε έφη καθηγητής Ζολώτας, που συμπαθούσε πολύ τον νυν πρωθυπουργό, και τη μέρα που μπήκαμε στο ευρώ είχε πει: «Τώρα ηρέμησα. Οι πολιτικοί δεν θα μπορούν εύκολα να χρεοκοπήσουν την Ελλάδα». Πού να φανταστεί τη συνέχεια ο αείμνηστος καθηγητής, ένας εξαίσιος και σοφός Ελληνας που πέθανε το 2004 σε ηλικία 100 χρονών.

Καλή επιτυχία, κύριε πρωθυπουργέ, όλοι οι λογικοί και ενεργοί πολίτες και ιδίως η κοινωνία πολιτών θα σας υποστηρίξουν και στις δύο αποστολές σας. Την επίσημη και την ανεπίσημη.

*Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή, δείτε το άρθρο στο πρωτότυπο.

Add comment


Security code
Refresh