Παρασκευή, 29 Μάρτιος 2024

Ζητείται ελατήριο

Το κεντρί αυτής της ανάλυσης βρίσκεται στο τέλος. Ας πάμε όμως τα πράγματα με την σειρά: Περίπου κουρασμένα αναλύθηκε/σχολιάστηκε το φετεινό Προσχέδιο Προϋπολογισμού για το 2017. Που μας μιλάει για πρωτογενές πλεόνασμα 1,8% του ΑΕΠ (κάποια στιγμή μας "υπόσχονταν" 2%, ώστε να φανεί ότι πετάμε πάνω από τον στόχο του 1,75% του Μνημονιου-3) καθώς και για ρυθμό ανάπτυξης 2,7% (έναντι -0,3% ή στασιμότητας για φέτος).
Αποτέλεσμα, για παράδειγμα, να παραβλεφθεί ότι απουσιάζει από το τραπέζι το άλλο, σημαντικότερο ακόμη, κομμάτι του πάζλ: το Μεσοπρόθεσμο, που αναμένεται από πριν το καλοκαίρι. Αυτή η απουσία, απόλυτα κατανοητή καθώς το καλό μας το Μεσοπρόθεσμο "θα έπρεπε" να ενσωματώσει στόχο πρωτογενούς 3,5% του ΑΕΠ όχι μόνον για το 2018 αλλά και για την συνέχεια, μέχρι το 2021, αποσαθρώνει την εσωτερική πειστικότητα και του Προϋπολογισμού 2017.
Πράγματι, με συνεχιζόμενη αφαίρεση από τα διαθέσιμα εισοδήματα με την συμφωνημένη/ψηφισμένη φορολόγηση - κάπου 1,5 δις είναι οι πρόσθετοι άμεσοι φόροι (κλίμακα στο εισόδημα, συν επέκταση εισφοράς αλληλεγγύης, συν σβήσιμο αφορολόγητου), κάπου 440 εκατομμύρια βγαίνουν από την αύξηση του ΦΠΑ, λίγο πάνω από τα 400 η αύξηση ΕΦΚ στα καύσιμα: όλα τα άλλα, καφές, μπύρα, τηλεόραση, τηλέφωνα είναι απλώς προς το θεαθήναι - καθώς και με την συνέχιση/εγκατάσταση των συνταξιοδοτικών περικοπών, το να προσδοκά κανείς επανεκκίνηση της τάξεως του 3% του ΑΕΠ (διόρθωση από το φετεινό προσδοκώμενο -0,3% στο +2,7% για του χρόνου) είναι υπεραισιόδοξο. Βέβαια, στου Ευκλείδη Τσακαλώτου το επιτελείο θα μας πουν ότι συμφωνεί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή - όμως και στις Βρυξέλλες (και στην Ουάσιγκτον/ΔΝΤ, άλλωστε) έχουν πέσει τόσες φορές έξω! Πάντως τώρα το ΔΝΤ είναι ακόμη πιο θετικό: μιλούν για μικρή άνοδο του ΑΕΠ φέτος (+0,1%), και για 2,8% για το 2017...
Ακόμη λιγότερο πειστική φαντάζει η προσδοκία του προβλεπόμενου +2,7% του ΑΕΠ για το 2017 όταν πλησιάσει κανείς να δει σαν πού θα στηριχθεί. Με την δημόσια κατανάλωση να παραμένει λοιπόν στο καναβάτσο, αναμένεται διόρθωση πάνω από 10 ποσοστιαίων μονάδων στις εξαγωγές (+5,7% , έναντι -6,3% φέτος). Σας πείθει τέτοιο rebound, αγκαλιά με τα αγαπημένα μας capital controls?
Ακόμη πιο ονειρική η προσδοκία για άλμα πάνω από 9% στις επενδύσεις - εδώ το πράγμα αληθινά φέρνει κάτι από ροζ συννεφάκια με την διατηρούμενη ανάσχεση από το (ας το πούμε γλυκά) διστακτικό για επενδύσεις κλίμα το οποίο όλοι υπόσχονται και τάζουν ότι θα διορθωθεί - πλην όμως με Σπίρτζη και Σκουρλέτη να αμύνονται σθεναρά, η αναμονή της "επενδυτικής επανεκκίνησης" υπόσχεται να' ναι μακρά. Εδώ , πάντως, από το επιτελείο Τσακαλώτου θα πουν κάτι πιο ενδιαφέρον : ότι όσες επιχειρήσεις έχουν εναπομείνει, αν θέλουν οι ίδιες να μην βουλιάξουν από την απαξίωση θα "χρειαστούν" να προχωρήσουν σε επενδύσεις ανανέωσης αν μη τι άλλο παγίου κεφαλαίου. Και... να τις χρηματοδοτήσουν. (Εδώ δίπλα κρύβεται και το άλλο: η συνοδευτική επενδυτική δραστηριότητα που θα φέρει το σταδιακό έστω ξεκλείδωμα - με 3-4 χρόνια καθυστέρηση! - των "κόκκινων δανείων". Αν, βέβαια, έχουμε μετακίνηση Σταθάκη και των διοικήσεων τραπεζών μακράν της λογικής Σπίρττζη-Σκουρλέτη, πάλι το λέμε γλυκά).
Οπότε; Οπότε όλες οι έλλογες προσδοκίες φορτώνονται στην ιδιωτική κατανάλωση από την οποία απαιτείται να κινηθεί ανοδικά κατά 1,8% του ΑΕΠ, αφού πληρώσει φόρους και προκαταβολές και ΕΝΦΙΑ από τις μειωμένες συντάξεις και τους συμπιεσμένους μισθούς κοκ. Σας πείθει; Για εμάς, οτιδήποτε πάνω από 1,5% θα αποτελεί ηρωική επίδοση! Και πάλι - για να'μαστε ειλικρινείς - κάτι τέτοιο θα προαπαιτούσε ότι τελειώνει η χρονοτριβή της διαπραγμάτευσης με την Τρόικα/Κουαρτέτο, ώστε να αρχίσει κάποτε στα σοβαρά η ταχύρρυθμη εξόφληση των arrears, των καθυστερούμενων δηλαδή οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες και επιχειρήσεις. (Αυτό κυρίως είχε δημιουργήσει την μίνι-ευφορία το 2014 επί Σαμαρά/Στουρνάρα...). Αν όχι, θα σερνόμαστε και θα ιδεολογούμε Κατρουγκαλικά.
Στην ουσία, ξαναβρισκόμαστε με δυο χρόνια απόσταση μπροστά την ωραία εκείνη θεωρία του υπερσυμπιεσμένου ελατηρίου. Την αξιοποιεί τώρα και ο Αλέξης Τσίπρας, "δανεική" από τον Γιάννη Στουρνάρα της παλιάς εποχής: όταν ένα σύστημα το πιέσεις και το πιέσεις κι άλλο, μόλις το ελευθερώσεις εκτονώνει απότομη, καλοδεχούμενη ανοδική ενέργεια.
Ζητείται λοιπον ελατήριο, που τώρα ακριβώς να χαλαρώνει. Ομως - όπως λέγαμε και τότε στον Στουρνάρα - πρέπει το ελατήριο να μην το έχεις συμπιέσει τόσο, ώστε να σπάσει. Άμα σπάσει, καμιά χαλάρωση δεν φέρνει δυναμική.

Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 6/10/2016.

Προσθήκη νέου σχολίου


Κωδικός ασφαλείας
Ανανέωση